Της Παρασκευής Κατημερτζή
ΝΕΟΙ ΘΗΣΑΥΡΟΙ ΣΤΟ ΦΩΣ...
Η Δήλος κρύβει ακόμη πολλούς θησαυρούς, όπως δείχνουν εργαστήρια και καταστήματα που αποκάλυψε η ανασκαφή του αρχαίου κοσμοπολίτικου νησιού των 20.000 κατοίκων
Ένα χρυσοχοείο με κοσμήματα πολυτελείας, «φαστ φουντ» για την προμήθεια πρόχειρου φαγητού και ποτού, ένα χυτήριο μικρών αγαλμάτων. Δίπλα, το ατελιέ ενός ζωγράφου που δεν πρόλαβε να παραδώσει επιζωγραφισμένο ένα άγαλμα της Ουράνιας Αφροδίτης και απέναντι, κοντά στην παλαίστρα, ένα μυροπωλείο για ν΄ αγοράζουν οι αθλητές αρωματικά έλαια. Όλα αυτά...
αποκαλύφθηκαν πρόσφατα στη Δήλο. Ήταν θαμμένα κάτω από τα μπάζα των παλιότερων ανασκαφών και ζωντανεύουν τώρα την κοσμοπολίτικη ατμόσφαιρα της «Μυκόνου της αρχαιότητας», υπογραμμίζοντας ταυτόχρονα την ανάγκη να συνεχισθεί η αποκατάσταση του χώρου.
Με έκταση μόλις 3,5 τετραγωνικών χιλιομέτρων, η ακατοίκητη σήμερα Δήλος είναι μια μικρογραφία του κόσμου. Έχει ένα βουνό, τον Κύθνο, ένα ποταμάκι, μια ιερή λίμνη- μπαζωμένη σήμερα- όπου κατά την παράδοση η Λητώ γέννησε την Άρτεμη και τον Απόλλωνα. Έχει επίσης πλήθος από λιμάνια, που συγκέντρωναν προσκυνητές απ΄ όλη την Ελλάδα γύρω από τους ναούς, τ΄ αγάλματα, τους βωμούς, τις μεγάλες στοές, το θέατρο, το στάδιο.
Στους ελληνιστικούς χρόνους απ΄ άκρη σ΄ άκρη, το νησί καλυπτόταν από οργανωμένα συγκροτήματα, αγορές, εργαστήρια και καταστήματα, γυμνάσια, παλαίστρες, λέσχες για τη συγκέντρωση όλων των εθνικοτήτων της Μεσογείου. Είχε πολυτελείς πο λυώροφες ιδιωτικές βίλες και γειτονιές με απλές κατοικίες τού ενός δωματίου, ιερά όλων των γνωστών θρησκειών, αποθήκες για τα εμπορεύματα. Απ΄ όλο αυτό τον πυκνοδομημένο ιστό μόνο ένα πολύ μικρό τμήμα- 20-25%- έχει αποκαλυφθεί από τις ανασκαφές που άρχισαν το 1873. Σταδιακά πολλά μνημεία περιήλθαν στο στάδιο της εγκατάλειψης, της κατάρρευσης, της διάβρωσης, της εξαφάνισης και της αλλοίωσης. Η μεταμόρφωση του ακατοίκητου παραμορφωμένου από τα μπαζώματα ερειπιώνα σε ευανάγνωστο αρχαιολογικό χώρο προχώρησε με καταιγιστικούς ρυθμούς τα τελευταία τέσσερα χρόνια (με πόρους της Ευρωπαϊκής Ένωσης- περίπου 3.700.000 ευρώ) στην περιοχή του ιερού του Απόλλωνα. Ο αρχαιολόγος Παναγιώτης Χατζηδάκης, σε διάλεξη όπου παρουσίασε τα έργα και τα νέα ευρήματα, έδειξε το πριν και το τώρα, που επιτεύχθηκε με επιχωματώσεις και αποχωματώσεις, διάνοιξη των μπαζωμένων αρχαίων δρόμων.
Ειδικά η διάνοιξη της μεγάλης Λεωφόρου των Λεόντων που οδηγούσε από το επίσης μπαζωμένο λιμάνι των αρχαϊκών χρόνων στα βόρεια του νησιού προς τους ναούς, αποκάλυψε πλήθος από αποκομμένα, ημιανασκαμμένα ή τελείως άγνωστα μνημεία εκατέρωθεν του δρόμου, τα οποία επανεγγράφησαν στον πυκνό πολεοδομικό ιστό του ακατοίκητου σήμερα νησιού που είχε κάποτε πάνω από 20.000 κατοίκους.
Σελίδες ιστορίας της Δήλου, όπως τα τεκμήρια της πυρπόλησης του 69 π.Χ. ήρθαν για πρώτη φορά στο φως μαζί με μια αγορά βόρεια της ιερής λίμνης με τα «αρτοπωλεία» και τα «οινοπωλεία». Η έρευνα στην περιοχή των μαρμάρινων Λιονταριών της Δήλου αποκάλυψε τμήματα πανάρχαιων κυκλαδικών αγγείων αλλά κι ένα εργαστήριο βαφής υφασμάτων με πορφύρα.
«Μολονότι τα τρία τέταρτα της Δήλου δεν έχουν ανασκαφεί, δεν θέλουμε να τα βγάλουμε στην επιφάνεια. Στο χώμα είναι καλά φυλαγμένα», λέει η ψυχή της αναγέννησης της Δήλου, ο αρχαιολόγος Παναγιώτης Χατζηδάκης.
«Άμεσος στόχος μας είναι να εξασφαλισθεί η αναγνωσιμότητα των μνημείων που έχουν αποκαλυφθεί, η ασφάλεια των αρχαιοτήτων και των ανθρώπων. Να επεκταθούν οι ειδικές διαδρομές που δημιουργήθηκαν για τα άτομα με ειδικές ανάγκες προς το θέατρο της Δήλου και προς τη συνοικία του θεάτρου με τα ψηφιδωτά»
Από τα ΝΕΑ..
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου