Εκτός πραγματικότητας...

Του Κοσμά Βίδου
Αν ριάλιτι όπως το «Αγρότης μόνος ψάχνει» παραποιούν εντελώς την πραγματικότητα και δείχνουν μια ελληνική επαρχία που δεν υπάρχει, όπως γράφαμε την περασμένη Κυριακή, τα εν Ελλάδι σίριαλ εμφανίζουν κάτι περίεργα μοντέλα ελληνικής οικογένειας και κοινωνικών συμπεριφορών που δεν είναι εμφανώς δικά μας. Οι μητέρες, οι πατέρες και τα παιδιά τους στις περισσότερες περιπτώσεις είναι εισαγόμενα από αδέξιες ως κακές αντιγραφές χαρακτήρων που εμφανίζονται σε αμερικανικά και ευρωπαϊκά σίριαλ. Το φαινόμενο παρατηρείται ιδιαίτερα έντονα στο «4» του Χριστόφορου Παπακαλιάτη- ο οποίος έχει κατηγορηθεί από μέρος του Τύπου για στυγνή αντιγραφή-, όχι όμως μόνο εκεί...

Ας πάρουμε όμως για παράδειγμα μια σκηνή από...

...πρόσφατο επεισόδιο της σειράς: ο γιος (Παπακαλιάτης) έχει πηδήξει έξω από το παράθυρο του πρώτου ορόφου της οικογενειακής εστίας και έχει καθήσει στα κεραμίδια, από όπου ατενίζει με προβληματισμένο μάτι το θολό μέλλον του. Η μητέρα του (Νένα Μεντή) τον βλέπει και, αντί να αντιδράσει, όπως κάθε φυσιολογική ελληνίδα μητέρα, με προτροπές του στυλ«κατέβα από εκεί, παιδάκι μου, θα σκοτωθείς», «δεν φεύγω αν δεν μπεις μέσα», «άλλη μια φορά να το κάνεις αυτό θα πεθάνω και θα φταις εσύ, εσύ θα με πεθάνεις!»,πηδάει και αυτή από το παράθυρο και κάθεται μαζί του στα κεραμίδια για να τον συντροφεύσει στις αναπολήσεις και στις ονειροπολήσεις του. Να υποθέσω ότι, αν η Αθήνα δεν είχε πολυκατοικίες αλλά διέθετε περισσότερες μονοκατοικίες με κεραμιδοσκεπές, κάθε βράδυ θα αναζητούσαμε τις μάνες και τους γιους τους εκεί πάνω;

Και η «Πολυκατοικία» όμως- η τηλεοπτική, βεβαίως- δεν μας τα λέει καλά. Με τον ομοφυλόφιλο ένοικο να προβάλλεται ως η (απολύτως αποδεκτή) μασκότ του κτιρίου- ούτε στο γκέι Σαν Φρανσίσκο τέτοια ανοχή!-, με τις γιαγιάδες να συμπεριφέρονται σαν ανώριμες έφηβες (καμία σχέση με την ελληνίδα γιαγιά), με τους νέους ανθρώπους να σκέπτονται, να μιλάνε, να ενεργούν ακραία, γεμάτοι κόμπλεξ, σοκαριστικά συντηρητικοί και αδέξιοι. Η αμηχανία στη μεταφορά της σειράς από την ισπανική τηλεόραση (εκεί πρωτοπαίχτηκε) στη δική μας, κάτι παραπάνω από εμφανής. Οπως αμήχανα πλασάρεται και η δήθεν ανατρεπτική οικογένεια της «Παιδικής χαράς», παρά τις φιλότιμες προσπάθειες των ηθοποιών να υποστηρίξουν ένα σουρεαλιστικό μοντέλο που δεν έχει σχέση με τον ορθολογιστή έλληνα γονέα. Είναι και εδώ εμφανές ότι η κεντρική ιδέα είναι εισαγόμενη και κακά μεταφρασμένη.

Τόσο δύσκολο είναι άραγε να κάνουμε ένα σίριαλ με κανονικούς ανθρώπους, οι οποίοι να φέρουν στους τρόπους, στις συμπεριφορές και στις σκέψεις τους τα στοιχεία που χαρακτηρίζουν τον Νεοέλληνα; Και όμως το έχουν επιτύχει παλαιότερα με αρκετή επιτυχία σειρές όπως «Οι απαράδεκτοι», «Οι τρεις Χάριτες», τα «Εγκλήματα» και το «Είσαι το ταίρι σου». Τελευταίως η συνταγή μοιάζει να έχει ξεχαστεί- με εξαίρεση ίσως το «Λίτσα. com»-, ενώ γίνεται για άλλη μία φορά εμφανές ότι στις αντιγραφές χάνουμε την μπάλα. Οπως γίνεται στη σειρά του Παπακαλιάτη που, ακόμη και αν εμείς αποφύγουμε να τη χαρακτηρίσουμε αντιγραφή, δεν μπορούμε να μην παρατηρήσουμε ότι έχει πατήσει γερά, πολύ γερά, πάνω στο αμερικανικό «Βrothers and sisters». Μπορεί αυτό να έχει γίνει χωρίς να το έχει καταλάβει ο σεναριογράφος και πρωταγωνιστής του;

Τι να πει κανείς και για το (πάλι εισαγόμενο) «Μ+Μ»; Οπου η Παναγιώτα Βλαντή είναι μια μπαλαρίνα που ζει με αυστηρή πειθαρχία και ο Φάνης Μουρατίδης ένας ροκάς μέσα στην τρέλα; Προσπερνούμε το πόσο δεν πείθει ο Μουρατίδης ως ξέφρενο νιάτο και στεκόμαστε σε μία μόνο λεπτομέρεια που τα λέει όλα: στα πληθωρικά κιλά της μπαλαρίνας. Εκτός αν, σε αντίθεση με τις νέες σταρ της όπερας που οι απαιτήσεις της εποχής τις θέλουν πετσί και κόκαλο, οι νέες σταρ του μπαλέτου πρέπει να τα έχουν τα πιασίματά τους. Και η Βλαντή τα έχει. Εxtra large τουτού, μόνο στην ελληνική τηλεόραση θα μπορούσαμε να δούμε...
(από τη στήλη On air - Βήμα)