Ερείπια...

Του Δηµήτρη Μητρόπουλου
AΡΑΓΕ ΕΙΜΑΣΤΕ µια χώρα όπου οι τεκτονικές πλάκες της κοινωνίας µετακινούνται; Οι καπνοί από τα δακρυγόνα που έβγαιναν από τις πόρτες της εκκλησίας του Αγίου Παντελεήµονα την Κυριακή υποδεικνύουν πόσο διαφορετική θα είναι η πολιτική στην Ελλάδα της δεύτερης δεκαετίας του 21ου αιώνα. Ας µην επιµείνουµε όµως στη µετανάστευση ως πεδίο πραγµατικής σύγκρουσης ∆εξιάς και Αριστεράς στις ακραίες εκδοχές τους ή στο γεγονός ότι οι εκδοχές αυτές εκπροσωπούνται και µάλιστα δυναµικά στο ∆ηµοτικό Συµβούλιο του ∆ήµου Αθηναίων. Ας εστιαστούµε στο ότι η Εκκλησία βρίσκεται πλέον σταθερά στο επίκεντρο του πολιτικού γίγνεσθαι.

Η ΔΙΑΠΙΣΤΩΣΗ είναι γενικής αναφοράς και ευρείας χρήσης.

Η Εκκλησία, ας πούµε, δεν εξαιρείται από το Μνηµόνιο. Στην αρχή της εβδοµάδας, ο Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυµος συγκάλεσε την Ιεραρχία για να συζητήσει τι θα γίνει µε την εφαρµογή στους κληρικούς της αρχής «πέντε φεύγουν, ένας έρχεται» που διέπει ήδη το ∆ηµόσιο. Οπως σε όλους τους τοµείς της κοινωνίας, η πρακτική δυσκολία – τι θα γίνει µε τις ακριτικές εκκλησίες και τις πολυνησιακές µητροπόλεις – συνυπάρχει µε την ανάγκη να δοθεί ένα µήνυµα αλληλεγγύης και συµµετοχής στις θυσίες που κάνει συνολικά η χώρα. ΤΗΝ ΙΔΙΑ ΩΡΑ βλέπουµε µεταξύ των ιεραρχών τις φυγόκεντρες τάσεις που αναπτύσσονται σε πολλά σηµεία του ευρύτερου συστήµατος της δηµόσιας ζωής. Η περίπτωση του Μητροπολίτη Πειραιώς – που τα ‘χει βάλει µε τους «Σιωνιστές» και το Ισλάµ – δείχνει πως κάποιες ακραίες φωνές αρχίζουν πάλι να ακούγονται εντός του κλήρου.

ΩΣ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΣ, ο Ιερώνυµος έχει δώσει ένα δείγµα γραφής στον αντίποδα του προκατόχου του. Προοδευτικός, µε έµφαση στο προνοιακό έργο της Εκκλησίας, χαµηλότονος ώστε να µένει µακριά από την εκκοσµίκευση του ρόλου του, ο Μακαριώτατος µεγιστοποιεί το ελάχιστο της παρουσίας του και αξιοποιεί πολύ περισσότερο την έλξη από την πίεση. Εχει επίσης φέρει σε ισορροπία τη σχέση µε το Φανάρι, όπου ήταν χθες. Ωστόσο, η χριστοδουλική παρόρµηση δεν έχει ξεριζωθεί. Φάνηκε στην ωµή ανάµειξη του Μητροπολίτη Θεσσαλονίκης στις αυτοδιοικητικές εκλογές. Στα κατά καιρούς ξεσπάσµατα του Καλαβρύτων – που παραµένει ηφαίστειο εν υπνώσει. Και, βεβαίως, στην προαναφερθείσα περίπτωση του Πειραιώς.

Η ΠΕΡΙΠΕΤΕΙΑ του Ανθιµου που προκάλεσε αντισυσπείρωση, η οποία οδήγησε στην εκλογή Μπουτάρη, έδειξε ότι τα παθήµατα – και, κυρίως, η σταδιακή απαξίωση – του µακαριστού Χριστόδουλου δεν έγιναν µαθήµατα στους επίδοξους µιµητές του. Ωστόσο, το ζήτηµα δεν είναι η µεγαλοµανία ή οι ιδεοληψίες κάποιων ιεραρχών. Αλλά ότι µετά από µια περίοδο καταστολής, ένα µέρος της Εκκλησίας είναι έτοιµο – ας µην πούµε:

ώριµο – για νέους εκτροχιασµούς. ∆εν αποκλείεται η κατάσταση αυτή να αποδειχθεί η µεγαλύτερη πρόκληση του Ιερώνυµου κατά τη θητεία του στην Αρχιεπισκοπή. Με τον ίδιο τρόπο που ο Κάρολος Παπούλιας επιχειρεί να επαναπροσδιορίσει τον ρόλο του Προέδρου της ∆ηµοκρατίας ανάµεσα στα ερείπια της Μεταπολίτευσης.
ΑΓΙΟΓΡΑΦΙΕΣ από τα ΝΕΑ.