Τι πληρώνεις για να... σώσεις το αυθαίρετο...

Πράσινο φως στο νομοσχέδιο για την τακτοποίηση των αυθαιρέτων έδωσε το Υπουργικό Συμβούλιο. Το ακίνητο σώζεται με πρόστιμο, που για το ύψος του συνυπολογίζονται οκτώ κριτήρια.
Ενα νέο περιουσιακό στοιχείο το οποίο θα μεταβιβάζεται, θα πωλείται, θα κληρονομείται, αποκτούν οι ιδιοκτήτες αυθαιρέτων που θα...

ενταχθούν στη ρύθμιση "τακτοποίησης" που προωθεί το υπουργείο Περιβάλλοντος Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής.

Η νομιμοποίηση του ακινήτου επιτυγχάνεται με την καταβολή του ειδικού προστίμου διατήρησης και θα ισχύσει για 40 χρόνια, εφόσον πρόκειται για αυθαίρετο εντός σχεδίου και 20 χρόνια εφόσον πρόκειται για αυθαίρετο εκτός σχεδίου. Στη δεύτερη περίπτωση, η διατήρηση μπορεί να φθάσει τα 40 χρόνια, εφόσον ο ιδιοκτήτης αυθαιρέτου αγοράσει οικόπεδο για τη συμπλήρωση της αρτιότητας ή καταβάλει στον οικείο δήμο ειδική εισφορά ισοδύναμη με το εμβαδόν γης που υπολείπεται.

Η νέα ρύθμιση αφορά αυθαίρετες κατασκευές που έχουν ανεγερθεί μέχρι τις 28 Απριλίου 2010 (ημερομηνία έναρξης του νόμου για την "τακτοποίηση" των ημιυπαίθριων) και εφόσον η χρήση του ακινήτου επιτρέπεται στη συγκεκριμένη περιοχή.

Οι αιτήσεις νομιμοποίησης πρέπει να υποβληθούν στην αρμόδια πολεοδομική υπηρεσία ή στο ΚΕΠ μέχρι τις 31.12.2011.

Ο υπουργός ΠΕΚΑ, Γιώργος Παπακωνσταντίνου, έλαβε χθες το "πράσινο φως" από το Υπουργικό Συμβούλιο για να προχωρήσει στην τακτοποίηση, και το νομοσχέδιο αναμένεται να κατατεθεί αύριο στη Βουλή προς ψήφιση. "Με τις ρυθμίσεις επιχειρείται να αντιμετωπιστεί το πολύπλοκο αυτό πρόβλημα (της αυθαίρετης δόμησης) με τρόπο δίκαιο, ρεαλιστικό και σύμφωνο με τις συνταγματικές επιταγές, μέσα από την περιβαλλοντική και πολεοδομική του διάσταση, στη λογική της πράσινης ανάπτυξης...", δήλωσε μεταξύ άλλων ο υπουργός.
Τι πληρώνεις για να... σώσεις το αυθαίρετο

Προϋπόθεση της "τακτοποίησης" αποτελεί η επίτευξη περιβαλλοντικού ισοζυγίου και η αποκατάσταση του περιβάλλοντος. Για τον λόγο αυτό τα πρόστιμα κατατίθενται στο Πράσινο Ταμείο και αποδίδονται στους δήμους όπου βρίσκονται τα αυθαίρετα, ώστε να χρησιμοποιηθούν για τη δημιουργία χώρων πρασίνου και κοινόχρηστων καθώς και για την εκτέλεση κατεδαφίσεων. Το σχέδιο νόμου ενδυναμώνει την Ειδική Υπηρεσία Κατεδαφίσεων, η οποία υπάγεται απευθείας στον Γενικό Επιθεωρητή της Ειδικής Υπηρεσίας Επιθεωρητών Περιβάλλοντος του ΥΠΕΚΑ.

Οπως έχει ήδη υπογραμμίσει ο υπουργός ΠΕΚΑ, στη ρύθμιση δεν θα υπαχθούν αυθαίρετες κατασκευές που έχουν ανεγερθεί σε ευαίσθητες περιοχές. Στο ν/ς τονίζεται πως εξαιρούνται και είναι άμεσα κατεδαφιστέες οι κατασκευές που προκαλούν "ανεπανόρθωτη περιβαλλοντική βλάβη" και βρίσκονται μέσα σε δάση, ρέματα, στον αιγιαλό, σε αρχαιολογικούς χώρους κ.λπ.
Τι πληρώνεις για να... σώσεις το αυθαίρετο

Μεταβιβάσεις
Από 1/1/2012 όλα τα ακίνητα δεν θα μπορούν να μεταβιβάζονται χωρίς την υπεύθυνη δήλωση του ιδιοκτήτη και τη δήλωση μηχανικού ότι δεν υπάρχει αυθαίρετη κατασκευή στο ακίνητο και δεν έχουν εγκατασταθεί χρήσεις χωρίς άδεια. Ψευδείς ή ανακριβείς βεβαιώσεις από όσους εμπλέκονται σε μία δικαιοπραξία (συμβολαιογράφοι, δικηγόροι, μεσίτες, υποθηκοφύλακες) επισύρουν αυστηρές ποινές που για τους μηχανικούς φθάνουν μέχρι την αφαίρεση της άδειας άσκησης επαγγέλματος.

Τα αυθαίρετα στην Ελλάδα υπολογίζονται στο 1 εκατομμύριο και εξ αυτών, τα 700.000 θεωρείται πως μπορούν να "τακτοποιηθούν" χωρίς πρόβλημα. Τα έσοδα από τη νομιμοποίηση έχουν υπολογιστεί στα 600 - 700 εκατομμύρια ευρώ για φέτος.

Αίτηση νομιμοποίησης
Τι πληρώνεις για να... σώσεις το αυθαίρετο
Τα δικαιολογητικά που πρέπει να υποβάλει ο ιδιοκτήτης

Με πλήρη ευθύνη του ιδιοκτήτη και του μηχανικού υποβάλλεται από τον ιδιοκτήτη ή τον νόμιμο εκπρόσωπό του, στην αρμόδια Πολεοδομική Υπηρεσία ή στο ΚΕΠ η αίτηση νομιμοποίησης, η οποία συνοδεύεται από παράβολο υπέρ του ελληνικού Δημοσίου, το οποίο κλιμακώνεται ανάλογα με το μέγεθος και το είδος της αυθαιρεσίας.

Ετσι, μέχρι το τέλος του χρόνου, οι ενδιαφερόμενοι πρέπει να υποβάλουν φάκελο με τα εξής δικαιολογητικά:

1- Αίτηση

2- Παράβολο υπέρ του ελληνικού Δημοσίου, το οποίο ξεκινά από τα 500 ευρώ και κλιμακώνεται στα 1.000 ευρώ, 2.000 ευρώ, ανάλογα με το είδος της αυθαίρετης κατασκευής.

3- Εντυπο υπολογισμού του ειδικού προστίμου

4- Υπεύθυνη δήλωση του νόμου 1599/86 με τα στοιχεία της αυθαίρετης κατασκευής.

Το έντυπο υπολογισμού θεωρείται από την Πολεοδομική Υπηρεσία προσωρινά, εφόσον το πρόστιμο εξοφλείται με δόσεις, ή οριστικά σε περίπτωση εφάπαξ εξόφλησης. Με αυτό ο ιδιοκτήτης πληρώνει στις τράπεζες το πρόστιμό του.

Το πρόστιμο κατατίθεται σε ειδικό κωδικό του Πράσινου Ταμείου με την ονομασία "Περιβαλλοντικό Ισοζύγιο" και αποδίδεται στους δήμους, σύμφωνα με τις προβλέψεις του Μεσοπρόθεσμου Προγράμματος.

Μπορεί να χρηματοδοτήσει και τις κατεδαφίσεις παράνομων κτισμάτων, οι οποίες θα εκτελούνται είτε από την ειδική υπηρεσία του υπουργείου Περιβάλλοντος είτε από ιδιώτες μέσω της σύναψης των σχετικών συμβάσεων.

ΚΑΤΑΡΓΟΥΝΤΑΙ ΟΙ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΕΣ
Διαδικασίες-εξπρές για την έκδοση οικοδομικών αδειών

Μέσα σε μία εβδομάδα θα μπορεί να εκδίδεται μία οικοδομική άδεια, σύμφωνα με τις προβλέψεις του νομοσχεδίου για τον νέο τρόπο έκδοσης των οικοδομικών αδειών. Ο μηχανικός έχει πλέον την ευθύνη των μελετών που υποβάλλονται, ενώ οι αρμόδιοι υπάλληλοι του δήμου περιορίζονται στον έλεγχο της πληρότητας του φακέλου και της καταβολής των εισφορών υπέρ του μηχανικού. Δημιουργείται νέος ελεγκτικός μηχανισμός, οι ελεγκτές δόμησης, οι οποίοι ελέγχουν τη νέα οικοδομή σε συγκεκριμένα στάδια και λειτουργούν υπό την εποπτεία του υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής.

Οι πολεοδομίες, όπως τις γνωρίζαμε μέχρι σήμερα, καταργούνται. Καταργούνται επίσης πολεοδομικά και αρχιτεκτονικά όργανα (όπως τα Συμβούλια Χωροταξίας και Περιβάλλοντος ή οι Επιτροπές Πολεοδομικού και Αρχιτεκτονικού Ελέγχου) και συγκροτούνται νέα, προσαρμοσμένα στις σημερινές ανάγκες δόμησης.

Ο νέος νόμος, που προωθείται με ευθύνη του αναπληρωτή υπουργού ΠΕΚΑ Νίκου Σηφουνάκη, εγκρίθηκε από το Υπουργικό Συμβούλιο και τέθηκε από χθες σε δημόσια διαβούλευση, η οποία θα διαρκέσει μέχρι τις 8 Αυγούστου 2011. Μετά θα πάρει τον δρόμο της Βουλής.

Οι διαδικασίες-εξπρές για την έκδοση μίας οικοδομικής άδειας διαμορφώνονται ως εξής:

Μέσα σε 5 μέρες χορηγείται από την Υπηρεσία Δόμησης του οικείου δήμου η έγκριση δόμησης, με την υποβολή του τίτλου ιδιοκτησίας, του τοπογραφικού διαγράμματος και του διαγράμματος κάλυψης. Η υπηρεσία ελέγχει και τη νομιμότητα των κτισμάτων που ενδεχομένως υπάρχουν στο οικόπεδο και την καταβολή των εισφορών και των κρατήσεων υπέρ του μηχανικού.
Ο μηχανικός υποβάλλει στη συνέχεια τον φάκελο με τις απαραίτητες μελέτες (αρχιτεκτονικές, στατικές κ.λπ.). Εφόσον ο φάκελος είναι πλήρης, εκδίδεται η άδεια δόμησης εντός 2 ημερών.
Η έγκριση και η άδεια δόμησης αποτελούν ενιαίο έντυπο, ο τύπος του οποίου θα καθοριστεί με απόφαση του υπουργού ΠΕΚΑ. Οι εγκρίσεις και οι άδειες δόμησης αναρτώνται στο Διαδίκτυο. Ομοίως και οι άδειες κατεδάφισης, οι οποίες δεν εκτελούνται πριν συμπληρωθούν 15 ημέρες από την ανάρτησή τους.

Οι μελέτες και τα δικαιολογητικά μπορούν να υποβληθούν είτε εντύπως, είτε ηλεκτρονικά.

Οι ελεγκτές δόμησης ελέγχουν την εκτέλεση της οικοδομής σύμφωνα με την οικοδομική άδεια σε τρία στάδια: α) αμέσως μετά την ολοκλήρωση των ξυλοτύπων, του οπλισμού και της θεμελίωσης, β) με την ολοκλήρωση του φέροντος οργανισμού και της τοιχοποιίας, γ) με την ολοκλήρωση του κτιρίου.

ΑΔΕΙΟΔΟΤΗΣΕΙΣ
Νέο τοπίο για τις μελέτες περιβαλλοντικών επιπτώσεων

Στη ριζική απλοποίηση των διαδικασιών περιβαλλοντικής αδειοδότησης έργων και επενδύσεων στη χώρα μας προχωρεί η κυβέρνηση με τις νέες διατάξεις του υπουργείου ΠΕΚΑ, που ενσωματώνονται στο νομοσχέδιο για τα αυθαίρετα.

Εκτιμάται πως οι νέες ρυθμίσεις θα οδηγήσουν άμεσα στον υποδεκαπλασιασμό των μελετών που διεξάγονται ετησίως στη χώρα μας.

Η Ελλάδα βρίσκεται σήμερα στην πρώτη θέση μεταξύ των ευρωπαϊκών χωρών σε αριθμό μελετών.

Ξεπερνούν τις 21.500 ανά έτος, όταν στη Γαλλία, με πληθυσμό 6 φορές μεγαλύτερο της χώρας μας, διεξάγονται κάθε χρόνο λιγότερες από 4.000 μελέτες!

Τι προβλέπεται
Μεταξύ άλλων, το νέο σ/ν προβλέπει:

Απαλλαγή από τη διαδικασία μελετών περιβαλλοντικών επιπτώσεων των έργων και δραστηριοτήτων που έχουν τοπικές μόνο επιπτώσεις στο περιβάλλον.
Κατάργηση της προμελέτης για την κατάταξη έργων.
Μείωση των έργων και δραστηριοτήτων όπου απαιτείται περιβαλλοντική αδειοδότηση και προσαρμογή στην ευρωπαϊκή νομοθεσία.
Κατάργηση των συνυπογραφών άλλων υπουργείων, διαδικασία που συνήθως διαρκεί 2-3 μήνες.
Κατάργηση αλληλοεπικαλυπτομένων αδειοδοτήσεων.
Σαφής καθορισμός του περιεχομένου των μελετών περιβαλλοντικών επιπτώσεων.
Δυνατότητα αξιολόγησης των μελετών από σώμα πιστοποιημένων ιδιωτών αξιολογητών, επικουρικά των υπηρεσιών.
Ηλεκτρονική υποβολή της μελέτης, με σύστημα προσβάσιμο στο κοινό.
Αύξηση στα 10 έτη (με δυνατότητα επέκτασης στα 14 έτη) της διάρκειας ισχύος των περιβαλλοντικών όρων.

Eνδεικτικά παραδείγματα με το ύψος των προστίμων

Α) Για 30 τ.μ. κατοικίας, σε διάφορες περιπτώσεις:

Υπέρβαση δόμησης 30 τ.μ., εντός σχεδίου, με Τιμή Ζώνης: 1.500 €, α' κατοικία 3.375 €
ΥΔ 30 τ.μ., εντός σχεδίου, με Τ.Ζ.: 1.500€ (+ υπέρβαση ύψους >20%) 5.062 €
ΥΔ 30 τ.μ., εντός σχεδίου, με Τ.Ζ.: 1.500€ (+ υπέρβαση κάλυψης <20%) 4.050 € ΥΔ 30 τ.μ., εντός σχεδίου, με Τ.Ζ.: 500 € (α' κατοικία) 2.250 € Β) για 100 τ.μ. κατοικίας, σε διάφορες περιπτώσεις: Υπέρβαση δόμησης 100 τ.μ., εντός σχεδίου, με Τ.Ζ.: 1.500 € (α' κατοικία, 11.250 € ΥΔ 100 τ.μ., εντός σχεδίου, με Τ.Ζ.: 1.500€ (50 τ.μ. κύριοι / 50 τ.μ. βοηθ.) 8.812 € ΥΔ 100 τ.μ., εκτός σχεδίου, με Τ.Ζ.: 500 € (β' κατοικία) 27.000 € 100 τ.μ., εκτός σχεδίου, με Τ.Ζ.: 500 € (α' κατοικία) 7.500 € 100 τ.μ., εκτός σχεδίου, με Τ.Ζ.: 500 € (α' κατοικία, χωρίς άδεια) 22.500 € Γ) για μεγάλα κτίρια (πλην κατοικίας): Αγροτική μονάδα 1.200 τ.μ., εκτός σχεδίου, με Τ.Ζ.: 500 € >24.000 €
Βιομηχανία - τουρ. κατάλυμα 1.200 τ.μ., εκτός σχεδίου, με Τ.Ζ.: 500 € >48.000 €
Βιομηχανία - τουρ. κατάλυμα 4.000 τ.μ., εκτός σχεδίου, με Τ.Ζ.: 500 € >200.000 €
Βιομηχανία - τουρ. κατάλυμα 120 τ.μ., εντός σχεδίου, με Τ.Ζ.: 1.500 >7.200 €
Βιομηχανία - τουρ. κατάλυμα 1.200 τ.μ., εντός σχεδίου, με Τ.Ζ.: 1.500 € >108.000 €

Δ) Κατ' αποκοπήν πρόστιμο για αυθαίρετες κατασκευές μικρότερες από 20 τ.μ.:

εντός σχεδίου με Τ.Ζ. ≤ 2.000 €: >2.000 €
εντός σχεδίου με Τ.Ζ. ≥ 2.000 €: >3.000 €
εκτός σχεδίου: >1.500 €

ΟΚΤΩ ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟ ΤΩΝ ΠΡΟΣΤΙΜΩΝ

1. Η ύπαρξη οικοδομικής άδειας

2. Η θέση του κτίσματος σε περιοχή εντός ή εκτός σχεδίου

3. Το είδος του ακινήτου (κύρια και μοναδική κατοικία, άλλη χρήση κ.λπ.)

4. Ο τύπος της πολεοδομικής παράβασης (κατ' επέκταση ή/και καθ' ύψος υπέρβαση δόμησης/κάλυψης, παραβίαση πλάγιων αποστάσεων ή/και οικοδομικής γραμμής)

5. Η αυθαίρετη αλλαγή ως προς τη χρήση της οικοδομικής άδειας

6. Η τιμή ζώνης, βάσει του συστήματος αντικειμενικών αξιών

7. Κάθε άλλο είδος αυθαίρετης κατασκευής (π.χ. πισίνες)

8. Υπό προϋποθέσεις, κοινωνικά κριτήρια

Μανίνα Νικολοπούλου.
ΕΘΝΟΣ.