Επιχειρώντας ένα οδοιπορικό στα χρόνια της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής κρίσης, άρθρο που φιλοξενείται σε οικονομική μελέτη της Eurobank πηγαίνει πίσω στον χρόνο και συγκεκριμένα στο 2007 και τη χρηματοπιστωτική κρίση που... ξεκίνησε στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής με επίκεντρο την αγορά ακινήτων και τα στεγαστικά δάνεια χαμηλής εξασφάλισης.
Αυτή, όπως σημειώνεται, γρήγορα επεκτάθηκε και απέκτησε διεθνείς διαστάσεις για να περάσουμε στην κατάρρευση της Lehman Brothers το 2008 και την κρίση που μεταφέρθηκε στο διεθνές εμπόριο και την πραγματική οικονομία. Στην παγκόσμια ύφεση.
Με το ξεκίνημα της παγκόσμιας ύφεσης στην Ελλάδα, η επερχόμενη εγχώρια ύφεση ήταν τότε σχετικά προβλέψιμη.
Οι αδυναμίες και ανισορροπίες της ελληνικής οικονομίας ήταν, όπως σημειώνεται, γνωστές στους ειδικούς, αφού ήταν βαθιές και χρόνιες, και είναι αυτές που τελικά αποκαλύφθηκαν στο ελληνικό και το διεθνές κοινό μετά τη διεθνή κρίση και σταδιακά οδήγησαν στις σημερινές δυσκολίες.
Τι συμβαίνει όμως με την αγορά ακινήτων; Ο ρόλος της, όπως τονίζεται, διαφέρει από χώρα σε χώρα, καθώς κάθε οικονομία αντιμετωπίζει διαφορετικές προκλήσεις και προβλήματα.
Στη διάρκεια της διεθνούς κρίσης 2007-2009, η αγορά ακινήτων διαδραμάτισε έναν ιδιαίτερο ρόλο, αφού σε αυτήν την αγορά ξεκίνησε η κρίση στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής που στη συνέχεια επεκτάθηκε στις υπόλοιπες αναπτυγμένες οικονομίες της Ευρώπης.
Στην Ελλάδα, οι αδυναμίες της οικονομίας της αντανακλώνται στα σημαντικά ελλείμματα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών και στις δημοσιονομικές ανισορροπίες, υψηλά δηλαδή ελλείμματα και χρέος.
Οι κυριότερες αδυναμίες είναι η χαμηλή ανταγωνιστικότητα της ελληνικής οικονομίας και η οργανωτική ανεπάρκεια του ελληνικού κράτους. Η αγορά ακινήτων, υπογραμμίζεται, δεν προκάλεσε την κρίση.
Η ελληνική οικονομία αντιμετωπίζει σήμερα ένα φαινόμενο αδιέξοδο, που οφείλεται στις χρόνιες μακροοικονομικές ανισορροπίες και στην ανεπάρκεια της ασκούμενης οικονομικής πολιτικής επί δεκαετίες.
Η εξέλιξη στις τιμές των κατοικιών
Σύμφωνα με στοιχεία που αφορούν στις ονομαστικές τιμών κατοικιών, αυτές στην Ελλάδα παρουσίασαν σωρευτική αύξηση 170,4% από το πρώτο τρίμηνο του 1997 μέχρι το τέταρτο τρίμηνο του ίδιου έτους.
Οι τιμές κατά τη διάρκεια της διεθνούς χρηματοπιστωτικής κρίσης παρουσίασαν σταθεροποιητικές τάσεις και έφτασαν στο υψηλότερο σημείο τους το τρίτο τρίμηνο του 2008 (+171,6%).
Στο πρώτο τρίμηνο του 2012 οι τιμές είχαν ήδη μειωθεί κατά 19,8% σε σχέση με τα υψηλότερα επίπεδά τους και είχαν επιστρέψει στα επίπεδα των αρχών του 2005.
Βάσει των στοιχείων, η πτώση των τιμών είναι μεγαλύτερη για παλαιά διαμερίσματα (χρόνος κατασκευής μεγαλύτερων των πέντε ετών), όπου η πτώση είναι 19,7% από ό,τι για νεότερα διαμερίσματα, όπου η πτώση είναι 18,3%.
Τα τελευταία έξι χρόνια παρατηρείται σημαντική πτώση και του όγκου των συναλλαγών, με τον απόλυτο αριθμό να πέφτει από 39,7 χιλιάδες το πρώτο τρίμηνο του 2007 σε 5,7 χιλιάδες περίπου το πρώτο τρίμηνο του 2012.
Παρατηρήθηκε παράλληλα σταδιακή στροφή του ενδιαφέροντος των αγοραστών προς πιο μικρές και πιο φθηνές κατασκευές, ενώ δημιουργήθηκε μεγάλο απόθεμα αδιάθετων κατοικιών, νέων και παλαιότερων, που όμως δείχνει να έχει σταθεροποιηθεί το 2010 και το 2011 μετά την υποχώρηση της κατασκευαστικής δραστηριότητας.
"Ελεύθερη πτώση" επενδύσεων στις κατασκευές
Η πτώση των τιμών των ακινήτων σχετίζεται και με την εξέλιξη της οικοδομικής και γενικότερης οικονομικής δραστηριότητας. Η κρίση που ξεκίνησε το 2008 στην Ελλάδα δημιούργησε έναν φαύλο κύκλο. Βρίσκεται ακόμα σε εξέλιξη και αφήνει τα σημάδια της στην αγορά ακινήτων και κατασκευών είτε αυτή αποτελούσε μέρος του προβλήματος είτε όχι.
Ο τομέας των κατασκευών στη διάρκεια της κρίσης χτυπήθηκε αναλογικά περισσότερο από ό,τι η συνολική οικονομία. Η Ελλάδα εμφανίζει τη μεγαλύτερη σε σχέση με τις υπόλοιπες χώρες σωρευτική πτώση του ΑΕΠ από το 2007 έως το 2011 και συγχρόνως μία από τις μεγαλύτερες πτώσεις των επενδύσεων στις κατασκευές.
Σύμφωνα με στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, οι επενδύσεις στις κατασκευές κατέγραψαν σωρευτική πτώση 45,8% (σε σταθερές τιμές 2005) την περίοδο 2007 - 2011. Αυτή η πτώση είναι αποτέλεσμα της τεράστιας μείωσης των επενδύσεων σε κατοικίες, που έφτασε το 65,6% σωρευτικά την ίδια περίοδο. Αντίθετα, οι επενδύσεις σε κατασκευές πλην κατοικιών αυξήθηκαν σωρευτικά κατά 20,9% την ίδια περίοδο.
Η Ελλάδα παρουσιάζει την τρίτη μεγαλύτερη πτώση με 65,6% μετά την Ισλανδία και την Ιρλανδία, με τη μεταβολή αυτή να είναι αρνητική στις περισσότερες χώρες. Ενδεικτικό της πτώσης επενδύσεων στις κατασκευές στην Ελλάδα είναι και η πορεία του αριθμού των οικοδομικών αδειών.
Οι άδειες βρίσκονται σε συνεχή πτώση από το 2006 τόσο σε αριθμό όσο και σε εμβαδόν (τετραγωνικά μέτρα) και όγκο (κυβικά μέτρα). Το 2011 η πτώση σε σχέση με το 2010 ήταν ακόμα πιο απότομη: -28,4% ως προς τον αριθμό των αδειών (-10,9% το 2010), -41,4% ως προς τα τετραγωνικά μέτρα (-19,8% το 2010) και -37,7% ως προς τα κυβικά μέτρα (-23,7% το 2010).
Η απασχόληση στις κατασκευές βρίσκεται σε ελεύθερη πτώση από τα μέσα του 2007, με την απασχόληση να έχει μειωθεί σωρευτικά κατά 45,5% από το τρίτο τρίμηνο του 2007 έως το πρώτο τρίμηνο του 2012. Το πρώτο τρίμηνο του 2012 απασχολούνταν στον τομέα των κατασκευών 218,9 χιλιάδες άτομα.
Συγκριτικά με το 8,8% όπου βρισκόταν το τρίτο τρίμηνο του 2007, η απασχόληση στις κατασκευές ως ποσοστό της συνολικής απασχόλησης βρίσκεται στο 5,7% στο πρώτο τρίμηνο του 2012, με το αντίστοιχο ποσοστό στην Ευρωζώνη να ανέρχεται σε 7,04%.
ΠΗΓΗ: news247
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου