2.5.16

Τα πανεπιστημιακά συγγράμματα θύμα των περικοπών;...

Νίκος Φίλης - Αντώνης Λιάκος

Σε ερώτηση «σε ποιο στάδιο έχει εφαρμοστεί σήμερα το πρόγραμμα και πότε προβλέπεται να αντικαταστήσει πλήρως τα έντυπα συγγράμματα;»... ο Eιδικός Γραμματέας απαντούσε τότε ότι «στόχος της υπηρεσίας "Eύδοξος" είναι να εισάγει σταδιακά το ηλεκτρονικό σύγγραμμα ως εναλλακτική επιλογή στο έντυπο. H εξοικείωση των νέων, το γνωστικό αντικείμενο και οι τεχνολογικές εξελίξεις θα καθορίσουν και το βαθμό επικράτησης των ηλεκτρονικών βιβλίων. Όπως και να έχει το Yπουργείο Παιδείας θα προσφέρει εντός των επόμενων δύο χρόνων πάνω από 2.000 ελληνικά ακαδημαϊκά συγγράμματα, προσβάσιμα από όλους στο διαδίκτυο».

Ενάμιση χρόνο αργότερα, στις 10 Οκτωβρίου 2012, κατά τη διάρκεια κινητοποίησης του Σπουδαστικού Συλλόγου της ΣΤΕΦ του ΤΕΙ Αθήνας στο υπουργείο Παιδείας για τα συγγράμματα, στέλεχος του υπουργείου παρουσίασε τα εξής... σενάρια:

• Αντικατάσταση του βιβλίου με το ηλεκτρονικό σύγγραμμα.
• Διανομή σημειώσεων αντί για βιβλία.
• Οι φοιτητές να επιστρέφουν τα βιβλία των παλιότερων ετών για να ξαναμοιραστούν στους νεότερους.
•Επιβολή... εισοδηματικών κριτηρίων για τη δωρεάν διανομή συγγραμμάτων.

Την περίοδο εκείνη, οι τότε ηγεσίες του Υπουργείου Παιδείας, (ΠΑΣΟΚ, Ν.Δ.) πρόβαλαν ως σύνθημα την ανάγκη του «πολλαπλού συγγράμματος».

Η πρόφαση ήταν πως ο φοιτητής πρέπει να έχει πολλές πηγές, από πολλά βιβλία, να επιλέγει ο ίδιος στις βιβλιοθήκες και άλλα. Ολα αυτά ακούγονται λογικά, εφόσον η βασική βιβλιογραφία διανέμεται δωρεάν. Το δίλημμα «πολλαπλό» σύγγραμμα ή δωρεάν διανομή συγγραμμάτων είναι πλαστό. Δεν χωράει αμφιβολία ότι οι σπουδαστές χρειάζονται όχι μόνο όλα τα απαραίτητα βιβλία, αλλά και τα απαραίτητα ηλεκτρονικά συγγράμματα, τις καλά «εξοπλισμένες» βιβλιοθήκες, για τις σπουδές τους.

Aν προβλέπονταν δωρεάν παροχή των συγγραμμάτων που κάλυπταν το γνωστικά αντικείμενα σε κάθε τμήμα και σχολή (χωρίς τσιγκουνιές από τη μια και χωρίς σκοπιμότητες και υπερβολές από την άλλη για τις οποίες έχει μεριμνήσει ο Σ.Ε.Ε.ΒΙ καταθέτοντας προτάσεις οι οποίες έγιναν αποδεκτές από το Υπ. Παιδείας και αναμένεται το ΦΕΚ), εάν υπήρχαν Πανεπιστημιακές βιβλιοθήκες ενημερωμένες στις οποίες κάθε φοιτητής θα μπορούσε να βρει και να δανειστεί τα βιβλία που απαιτούνταν για το διάβασμα ή την εργασία του, τότε θα μπορούσε κανείς, συμπληρωματικά, να χρησιμοποιήσει τις δυνατότητες που δίνει το ηλεκτρονικό σύγγραμμα.

Επί της ουσίας. Η αντικατάσταση του βιβλίου με το ηλεκτρονικό σύγγραμμα είναι το λιγότερο αντιπαιδαγωγική. Το ηλεκτρονικό σύγγραμμα μπορεί να είναι μόνο ενισχυτικό. Οι σημειώσεις ενός μαθήματος (που ούτως η άλλως δίνονται δωρεάν από τους διδάσκοντες ) δεν μπορεί να αντικαταστήσουν επιστημονικά.

Παράλληλα, γίνεται συζήτηση για το μεγάλο κόστος της δωρεάν διανομής συγγραμμάτων. Είναι προφανές ότι εάν προχωρήσουν στην κατάργηση των έντυπων συγγραμμάτων, τότε όλο το βάρος θα μετακυλήσει στις τσέπες  των φοιτητών και των γονιών τους.

Για μια ακόμη φορά, μια νέα επιχείρηση βρίσκεται σε εξέλιξη, με την πιο μεγάλη μαεστρία, πατώντας στη βαβυλωνιακή σύγχυση των λέξεων και των εννοιών.

Αν τραβήξουμε το παραβάν, θα ανακαλύψουμε ότι πίσω από την επίκληση στον εξορθολογισμό, στα συμφέροντα που κρύβονται, στην αποτελεσματική διαχείριση, στην εξυγίανση, στον εκσυγχρονισμό, στο πολλαπλό σύγγραμμα και στις ηλεκτρονικές πλατφόρμες, δεν βρίσκεται τίποτε περισσότερο από μια σημαία που στη ούγια της είναι τυπωμένος ο ΟΑΣΑ και οι οδηγίες του για περικοπές!

Στο σημείο αυτό να κάνουμε μια παρατήρηση: Έχουν παρατηρηθεί προβλήματα με την ποιότητα κάποιων συγγραμμάτων; Γίνονται και κάποιες «κομπίνες» από κάποιους εκδότες; Προφανώς ναι. Αλλά το κράτος και τα Πανεπιστήμια οφείλουν να έχουν και να λειτουργούν τους ελεγκτικούς τους μηχανισμούς. Και όχι με όχημα τάχα το χτύπημα κάποιων συμφερόντων να ανοίγουμε το δρόμο αφενός σε νέα συμφέροντα, αφετέρου να ισοπεδώνουμε ότι έχει απομείνει από τη φοιτητική μέριμνα.

Συντάκτης: Χρήστος Κάτσικας

Δεν υπάρχουν σχόλια: