24.8.18

Τα Μνημόνια ως πείραμα κοινωνικής μηχανικής...


Μπορεί η κυβέρνηση να εορτάζει την έξοδο από τα Μνημόνια, αλλά η κοινωνία έχει γονατίσει υπό το βάρος των αλλεπάλληλων μνημονιακών μέτρων. Το δείχνει η...
διαρκής συσσώρευση ληξιπρόθεσμων οφειλών προς το δημόσιο, το δείχνει η εικόνα της αγοράς και των νοικοκυριών που αγωνίζονται για επιβίωση. Με ένα σημαντικό κομμάτι της κοινωνίας να έχει ήδη πέσει στον γκρεμό και ένα επίσης σημαντικό να βρίσκεται κοντά στο χείλος του, είναι αξιοσημείωτη η παντελής απουσία κοινωνικών αντιδράσεων τα τελευταία χρόνια.

Προ Μνημονίου, όταν κάποιο νομοσχέδιο προκαλούσε ογκώδεις, μαχητικές και επίμονες λαϊκές αντιδράσεις, η κυβέρνηση λάμβανε το μήνυμα πως εάν επέμενε θα είχε βαρύ πολιτικό-εκλογικό κόστος και συνήθως ή προχωρούσε σε ουσιαστικές τροποποιήσεις ή και υποχωρούσε. Με άλλα λόγια οι λαϊκές κινητοποιήσεις ήταν ένα είδος άτυπης διαπραγμάτευσης των εργαζομένων με τους κυβερνώντες. Ήταν μία διαδικασία που σε τελευταία ανάλυση προσέδιδε ευστάθεια στην κοινωνική ισορροπία.

Όταν το 2010 και το 2011 άρχισε να εφαρμόζεται το Μνημόνιο προέκυψε ως αντίδραση το πρωτοφανές σε μαζικότητα, σε ένταση και σε διάρκεια κίνημα των Αγανακτισμένων που είχε υποχρεώσει τα στελέχη της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ σχεδόν να κρύβονται. Η κοινωνία πίστευε τότε ακόμα ότι αντιδρώντας με μαζικές συγκεντρώσεις μπορούσε να επηρεάσει την κυβερνητική πολιτική. Σύντομα οι πολίτες συνειδητοποίησαν ότι ακόμα και η πιο μεγάλη διαδήλωση δεν ήταν ικανή να επηρεάσει τις κυβερνητικές αποφάσεις.

Την ασκούμενη πολιτική δεν την αποφάσιζε η εκλεγμένη κυβέρνηση. Την αποφάσιζαν οι δανειστές. Με τον πέλεκυ να μην εκταμιευθεί η εκάστοτε δόση και η Ελλάδα να χρεοκοπήσει, οι διαδοχικές κυβερνήσεις μετά το 2010 έκαναν αυτό που τους έλεγε η Τρόικα, αδιαφορώντας για το πολιτικό-εκλογικό κόστος. Κατά συνέπεια, ο άτυπος μηχανισμός διαπραγμάτευσης μεταξύ πολιτικής εξουσίας και κοινωνικών ομάδων που ίσχυε προ Μνημονίου είχε καταργηθεί.

Οι πολίτες δεν είχαν πλέον στα χέρια τους διαπραγματευτικό όπλο. Αυτός είναι ο κύριος λόγος που μετά το 2012, παρότι εφαρμόσθηκαν επώδυνα μέτρα, δεν εκδηλώθηκαν αξιόλογες κοινωνικές αντιδράσεις. Ένας πρόσθετος λόγος είναι ότι απομακρύνθηκε η κυβέρνηση του Γιώργου Παπανδρέου που χρεώθηκε πολιτικά το 1ο Μνημόνιο. Το γεγονός ότι η ΝΔ του Σαμαρά δεν είχε ψηφίσει το 1ο Μνημόνιο την είχε διευκολύνει πολιτικά να μη γίνει κύριος στόχος της διογκούμενης λαϊκής δυσαρέσκειας.

Διαβάστε ολόκληρο το κείμενο του Σταύρου Λυγερού, ΕΔΩ...

Δεν υπάρχουν σχόλια: