17.11.18

Αφιέρωμα: Ιστορικές μαρτυρίες...


...για τα γεγονότα του Πολυτεχνείου...
Αποκαλυπτικές μαρτυρίες με ιστορική σπουδαιότητα για την εκδίπλωση των γεγονότων που συνιστούν την αρχή του τέλους για τη δικτατορία των συνταγματαρχών.

Προσπάθειες να διαγραφεί το Πολυτεχνείο από την...
ιστορική μνήμη έχουν γίνει πολλές, αναφέρει το σημερινό κύριο άρθρο της Αυγής. «Και όμως. Μετά από 45 χρόνια, το Πολυτεχνείο είναι εδώ. Καταφέρνει να συνδέεται κάθε φορά με τα προτάγματα της εποχής, να εμπνέει καινούργιες γενιές, να ανοίγει νέους κινηματικούς δρόμους».

Στη συνέχεια ακολουθούν ιστορικές μαρτυρίες που φωτίζουν κάποιες από τις πτυχές εκείνης της νύχτας και όχι μόνο.

«Από τις βόμβες στη Νομική»

Η ιστορία της αντίστασης των φοιτητών στην δικτατορία της 21ης Απριλίου με βάση έγχρωμο κινηματογραφικό υλικό από την εξέγερση του Πολυτεχνείου που παρουσιάζεται για πρώτη φορά και πενήντα μαρτυρίες στελεχών του φοιτητικού κινήματος, μελών παράνομων αντιστασιακών οργανώσεων που είχαν υιοθετήσει δυναμικές μορφές πάλης εναντίον της χούντας, πανεπιστημιακών, καλλιτεχνών αλλά και ανθρώπων που υπηρέτησαν το καθεστώς των συνταγματαρχών.

Το ειδικό αφιέρωμα της εκπομπής ξεκινά από την 21 Απριλίου του 67 όταν, σε ένα παιχνίδι της ιστορίας, οι φοιτητές έχουν καταλάβει το Πολυτεχνείο της Αθήνας και κορυφώνεται εφτά χρόνια αργότερα με την εξέγερση των φοιτητών στον ίδιο χώρο.



Στα πρώτα πέτρινα χρόνια της χούντας, όταν ο Στυλιανός Παττακός απαγορεύει ακόμη και την μίνι-φούστα, η μοναδική μορφή αντίστασης είναι κάποιες προκηρύξεις που δεν έχουν παρά πολύ μικρή απήχηση.

Έτσι αρκετές οργανώσεις καταφεύγουν σε βομβιστικές ενέργειες. Στο πρώτο επεισόδιο περιγράφεται το κλίμα της εποχής, τα βασανιστήρια της δικτατορίας και μιλούν αντισταστιακοί και καλλιτέχνες, πρώην μέλη του ΡΦ, της Δημοκρατικής Άμυνας, της οργάνωσης «20η Οκτώβρη», καθώς και της ομάδας «Άρης» που προσπάθησε να δυναμιτίσει την αμερικανική πρεσβεία. Από τις αρχές της δεκαετίας του ’70 ένα νέο φοιτητικό κίνημα ξεκινά στα Πανεπιστήμια που κορυφώνεται με την κατάληψη της Νομικής τον Νοέμβριο του ’73 και το οποίο αλλάζει τους σχεδιασμούς των παράνομων οργανώσεων.

«Η λάθος πληροφορία»

Έγχρωμο, ανέκδοτο κινηματογραφικό υλικό από την εξέγερση του Πολυτεχνείου αλλά και μια σειρά νέες μαρτυρίες, μετατρέπουν το δεύτερο επεισόδιο για την ιστορία του αντιδικτατορικού φοιτητικού κινήματος σε ένα ιστορικό ντοκουμέντο. Για πρώτη φορά, μέσα από τις διηγήσεις των φοιτητών που άρχισαν την κατάληψη του Πολυτεχνείου στις 14 Νοεμβρίου του 1973 αποκαλύπτεται ότι όλα ξεκίνησαν τυχαία, από μία λανθασμένη πληροφορία…

Εξαιρετικό ενδιαφέρον παρουσιάζουν επίσης τα παρασκήνια που οδήγησαν στο κίνημα του Ναυτικού τον Μάιο του ’73 όπως τα διηγούνται οι πρωτεργάτες του, ο «διάλογος» ανάμεσα στον Κυριάκο Σταμέλο που διαπραγματεύθηκε την έξοδο των φοιτητών και τον Μιχάλη Γουνελά, επικεφαλής του τανκ που έσπασε την πόρτα, το βράδυ της 16ης προς την 17η Νοεμβρίου καθώς και η διήγηση του υφυπουργού της τότε κυβέρνησης Μαρκεζίνη για το κλίμα στο επιτελείο του Παπαδόπουλου και την ψυχολογική κατάσταση του δικτάτορα που άλλοτε είναι έξαλλος και άλλοτε κατηφής μπροστά στις διαγραφόμενες εξελίξεις.

Οι παλιοί βομβιστές των πρώτων χρόνων της δικτατορίας αλλά και οι πρωταγωνιστές του φοιτητικού κινήματος που οδήγησε στην εξέγερση της 17ης Νοέμβρη του ’73 παίρνουν τις αποστάσεις τους και κρίνουν την ομόνυμη τρομοκρατική οργάνωση. Ένας απ αυτούς θα πεί στο τέλος: «εμείς είμαστε η πραγματική 17η Νοέμβρη»… [Μαρτυρία του Γιάννη Ευλογημένου , φοιτητή πολιτικού μηχανικού β’ έτος στο ΕΜΠ]

(Πληροφορίες από το ειδικό αφιέρωμα του TVXS)


"Ντρέπομαι γι' αυτό που ήμουν, γι' αυτό που έκανα": Η εξομολόγηση του οδηγού του τανκ που εισέβαλε στο Πολυτεχνείο

Ο Α. Σκευοφύλαξ, σε μία από τις σπάνιες συνεντεύξεις του που είχε δώσει πριν από λίγα χρόνια, εξιστορεί όσα συνέβησαν τη μαύρη νύχτα που σημάδεψε τη σύγχρονη ελληνική ιστορία και στιγμάτισε για πάντα τη ζωή του.

Ντρέπομαι γι΄ αυτό που ήμουν. Γι' αυτό που έκανα. Τότε αισθανόμουν ότι έκανα κάτι καλό, κάτι μεγάλο. Στους "μαυροσκούφηδες" στο Γουδί είχα γίνει ο ήρωας που διέλυσε τους εχθρούς της πατρίδας, τα "παλιοκουμμούνια", όπως λέγαμε τότε τους φοιτητές".

Ο Α. Σκευοφύλαξ, ο έφεδρος στρατιώτης του τεθωρακισμένου άρματος που εισέβαλε στο Πολυτεχνείο, σε μια σπάνια συνέντευξη που έδωσε πριν λίγα χρόνια στο Βήμα, εξιστορεί όσα συνέβησαν τη μαύρη νύχτα που σημάδεψε τη σύγχρονη ελληνική ιστορία και στιγμάτισε για πάντα τη ζωή του.

Μνημονεύει τις δραματικές στιγμές που εκτυλίχθηκαν στους δρόμους της Αθήνας, τις ειρηνικές εκκλήσεις των φοιτητών που ηχούσαν στα αφτιά του σαν "κραυγές εχθρών της πατρίδας".

Τις διαταγές των αδίστακτων στρατιωτικών που πίστεψε ότι ήταν "πατριώτες". Θυμάται, τότε με χαρά, τον πόνο των φοιτητών που είδαν το όνειρό τους να τσαλακώνεται κάτω από τις ερπύστριες που ο ίδιος έθεσε σε κίνηση, τον τρόμο που ακολούθησε από τις λυσσαλέες επιθέσεις των αστυνομικών. Το απαράμιλλο θάρρος του φοιτητή που γύρισε και του είπε: "Τι κατάλαβες τώρα που μπήκες μέσα;" Την οργή που του προκάλεσε και λίγο έλειψε να τον οδηγήσει σε εν ψυχρώ δολοφονία.

"Αυτός ο φοιτητής δεν ξέρει πόσο τυχερός στάθηκε εκείνη τη στιγμή...Αν έλεγε μια κουβέντα ακόμη, θα τον σκότωνα".

Ο κ. Σκευοφύλαξ δεν θα ξεχάσει τη φοιτήτρια που τραυματίστηκε κατά την εισβολή του τανκ, την κ. Πέπη Ρηγοπούλου. "Θα ήθελα να τη δω, να της πω...Δεν τολμάω όμως. Τα λόγια δεν σβήνουν τις πράξεις".

"Αυτά μου έλεγαν, αυτά πίστευα. Τι περιμένεις... Ούτε μια εφημερίδα δεν είχα διαβάσει μέχρι τότε. Είχα γίνει και εγώ φασίστας. Μέχρι που μπήκα μέσα, πίστευα αυτό που έκανα. Στη συνέχεια έγινε ο εφιάλτης της ζωής μου".

"Παλιοκουμμούνια θα καλοπεράσετε"

"Την ημέρα εκείνη ήμουν υπηρεσία. Στον στρατό είχα δέκα μήνες. Ήμουν εκπαιδευτής στο Κέντρο Τεθωρακισμένων, στο Γουδί. Τότε οι "μαυροσκούφηδες" ήταν σώμα επιλέκτων. Πήγα εθελοντικά. Μόλις άρχισαν τα επεισόδια, μπήκαμε επιφυλακή. "Οι κομμουνιστές καίνε την Αθήνα" μας έλεγαν και εμείς τους πιστεύαμε. Θυμάμαι στο στρατόπεδο κάποιοι είχαν ραδιοφωνάκια και ακούγαμε στα κρυφά τον σταθμό του Πολυτεχνείου. "Παλιοκουμμούνια" θα καλοπεράσετε!" λέγαμε.

Στη 1.15 το πρωί της 17ης Νοεμβρίου φτάσαμε στη διασταύρωση των λεωφόρων Αλεξάνδρας και Κηφισίας. Λίγο αργότερα διασχίζαμε την Αλεξάνδρας, όταν στο ύψος του IKA, στη στάση Σόνια, σταματήσαμε γιατί ο δρόμος ήταν κλειστός. Υπήρχαν οδοφράγματα, φωτιές και ακινητοποιημένα λεωφορεία. Με διάφορες μανούβρες αριστερά - δεξιά, μπρος πίσω, άνοιξα τον δρόμο και προχωρήσαμε» θυμάται ο κ. Σκευοφύλαξ. Ο δρόμος για τα τανκς ήταν ανοιχτός πλέον προς το Πολυτεχνείο. «Όταν φτάσαμε στη διασταύρωση της λεωφ. Αλεξάνδρας και της οδού Πατησίων, μας έδωσαν εντολή να σταματήσουμε. Εκεί, στην πλατεία Αιγύπτου, μείναμε περίπου μία ώρα. Ο κόσμος θυμάμαι ότι μας φώναζε "είμαστε αδέλφια, είμαστε αδέλφια". Εγώ ήθελα να τους φάω. Τους έβλεπα σαν παράσιτα».

Φτάνοντας μπροστά στην πόρτα, έστριψα το άρμα προς το Πολυτεχνείο, με γυρισμένο το πυροβόλο προς τα πίσω. Θυμάμαι ότι σηκώθηκα από τη θέση μου και εγώ και το άλλο πλήρωμα. Δεκάδες φοιτητές κρέμονταν από τα κάγκελα, ενώ εκατοντάδες βρίσκονταν στον προαύλιο χώρο. Έδειχναν πανικόβλητοι.

Άρματα με στρατιώτες στην Πατησίων

Διαβάστε ολόκληρο το κείμενο ΕΔΩ...

πηγη left.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια: