25.8.19

Αναζητώντας ρόλο σε μια Ευρώπη - μπάχαλο...

Ο κ. Μητσοτάκης περιοδεύει έχοντας στις αποσκευές του μια σειρά από...
 
μνημονιακού τύπου μεταρρυθμίσεις με τις οποίες ευελπιστεί να δελεάσει τους Ευρωπαίους. Όμως οι ιδέες του, το Πιστεύω μιας ολόκληρης γενιάς νεοφιλελεύθερων πολιτικών, ιδέες και πολιτικές που κυριάρχησαν επί δεκαετίες, δεν έχουν πια την πέραση που είχαν.

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης ξεκίνησε, με πρώτο σταθμό το Παρίσι, την πρώτη ευρωπαϊκή περιοδεία του στην Ευρώπη. Είδε τον Πρόεδρο Μακρόν και την Πέμπτη συναντάται με την καγκελάριο Μέρκελ. Ο τρίτος σταθμός θα είναι η Χάγη για συνάντηση με τον Μ. Ρούτε. Οι δύο πρώτες συναντήσεις, όμως, θεωρούνται οι πιο κρίσιμες για τους σχεδιασμούς της κυβέρνησης, με την Ολλανδία να έρχεται σε δεύτερη μοίρα, αν και σημαντική λόγω του ρόλου του «σκληρού» που έχει παίξει κατ' επανάληψη στα χρόνια των Μνημονίων.

Η Γαλλία δεν είναι η μόλις προ τριετίας Γαλλία και η Γερμανία δεν είναι η προ τριετίας Γερμανία. Κάποια πράγματα μένουν σταθερά, κάποια όμως έχουν αλλάξει. Το χαστούκι που έφαγε με την απόρριψη της υποψηφιότητάς του ο εκλεκτός του Βερολίνου, του ΕΛΚ αλλά και του ιδίου του Κυρ. Μητσοτάκη Μάνφρεντ Βέμπερ, ενδεχομένως να έχει υποψιάσει τον νέο πρωθυπουργό. Το προσφυγικό, ένα θέμα περιθωριακό μέχρι πριν από μόλις πέντε χρόνια, έχει αναδειχθεί στο υπ' αριθμόν ένα «υπαρξιακό» ζήτημα της Ε.Ε.

Η Γαλλία, ενόψει του Brexit, στο οποίο τηρεί την πιο σκληρή στάση μεταξύ των 27, αισθάνεται ενισχυμένη, καθώς ξαναπροβάλλουν τα γκωλικά χαρακτηριστικά της. Επιθυμεί, δηλαδή, να ανακτήσει τον ρόλο της μικρής παγκόσμιας δύναμης και του πρώτου βιολιού στην Ευρώπη: πυρηνικά όπλα, ισχυρές ένοπλες δυνάμεις, αύταρκες κράτος, υπερπόντιες κτήσεις, ενεργός συμμετοχή στα γεωπολιτικά παίγνια. Η επιδεικτική εμπλοκή της Γαλλίας στο Κυπριακό, μέσα από τη συμμετοχή της στα ενεργειακά της Κύπρου, είναι ενδεικτική της πολιτικής Μακρόν, ο οποίος αποδεικνύεται ότι δεν αποτελεί λύση ανάγκης στη διάλυση του πολιτικού συστήματος της Γαλλίας πριν από τις προηγούμενες εκλογές, αλλά σοβαρή επιλογή και επένδυση της γαλλικής αστικής τάξης για τη μετα-παγκοσμιοποιητική εποχή. Η Γαλλία ονειρεύεται την ανάκτηση της ηγετικής θέσης στην Ευρώπη.

Η Γαλλία δεν είναι κλασική χώρα του ευρωπαϊκού Νότου, ούτε μεσογειακή χώρα ως προς τα κύρια χαρακτηριστικά της. Για να αντισταθμίσει, όμως, την ισχυρή συμμαχία Γερμανών και δορυφόρων έχει ανάγκη από συμμαχίες στον ευρωπαϊκό Νότο, και η Ελλάδα είναι παραδοσιακά μια χώρα που κοιτάει προς τη Γαλλία.

Δεν είναι σαφές αν ο κ. Μητσοτάκης ξεδίπλωσε την επιχειρηματολογία του για τα πλεονάσματα στον Γάλλο Πρόεδρο, σίγουρο πάντως είναι ότι η συνάντηση είχε συγκεκριμένη ύλη, καθώς η Γαλλία ενδιαφέρεται και η Ελλάδα έχει συμφωνήσει εδώ και χρόνια για την απόκτηση γαλλικών φρεγατών για το Πολεμικό Ναυτικό.

Μάλιστα, η ιδέα να χρηματοδοτηθεί η πρόσκτηση των πλοίων από τα κέρδη, γύρω στο 1,3 δισ., των ελληνικών ομολόγων σε γαλλικά χέρια, είχε ναυαγήσει ύστερα από ανεπίσημο αλλά σαφές βέτο του Βερολίνου. Η πώληση οπλικών συστημάτων στην Ελλάδα εγγράφεται πλήρως στη γραμμή Μακρόν για την ευρωπαϊκή άμυνα, ωστόσο η Γαλλία ενδιαφέρεται και για άλλους τομείς της οικονομίας, με πιο χαρακτηριστική την περίπτωση της ιδιωτικοποίησης του νερού (ΕΥΔΑΠ, ΕΥΑΘ), στην οποία γαλλικές εταιρείες κυριαρχούν παγκοσμίως, αλλά η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ δεν είχε δεχθεί την ιδιωτικοποίηση της ύδρευσης, του βασικότερου δηλαδή δημόσιου αγαθού

Η Γερμανία πάλι διαπιστώνει ότι το μοντέλο που ακολούθησε πιστά επί δεκαετίες εξεμέτρησε το ζην. Για την ακρίβεια, δεν το καταλαβαίνουν όλοι, καθώς η Γερμανία είναι πολύ δυσκίνητο καράβι στο να αλλάξει χούγια, ιδίως όταν αυτά είναι χαραγμένα βαθιά στο συλλογικό υποσυνείδητο της κοινωνίας. Όμως η συνειδητοποίηση ότι η χώρα έχει χάσει την τέταρτη βιομηχανική επανάσταση, ότι έχει μείνει πίσω στην τεχνολογία των αυτοκινήτων που είναι το προϊόν - σήμα κατατεθέν της και ότι κινδυνεύει να απολέσει τις αγορές των ΗΠΑ και της Βρετανίας, έχουν σοκάρει το Βερολίνο που βαδίζει προς την ύφεση. Οι άσπονδοι φίλοι μιλούν για «μεγάλο ασθενή» της Ευρώπης, χαρακτηρισμός διόλου τιμητικός αν σκεφτεί κανείς πως δεν αφορά τη μπαχαλοποιημένη Βρετανία, αλλά την κραταιά Γερμανία.

Η Γερμανία απέχει μόλις ένα τρίμηνο με αρνητικό πρόσημο για να μπει επισήμως σε ύφεση. Όλα αυτά μαζί έχουν ταρακουνήσει τη Γερμανία, η οποία μπήκε επισήμως σε συζήτηση για εγκατάλειψη του δόγματος των ισοσκελισμένων προϋπολογισμών και την υιοθέτηση μιας επεκτατικής πολιτικής, υποβοηθούμενης από τα ανύπαρκτα επιτόκια δανεισμού.

Δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι αυτή η αλλαγή γραμμής στη Γερμανία -εφόσον ολοκληρωθεί- θα κάνει το Βερολίνο να τείνει ευήκοο ους στο ελληνικό αίτημα για χαμηλότερα πρωτογενή πλεονάσματα. Μπορεί η χαλάρωση να επιφυλάσσεται μόνο για τους ενάρετους του ευρωπαϊκού Βορρά. Θα επιδείξει η καγκελάριος αλληλεγγύη στον ομοϊδεάτη Κυριάκο; Ελέγχει η Γερμανία τις διαθέσεις των ιδεοληπτικών της «χανσεατικής λίγκας»; Απασχολεί τη Γερμανία, μια χώρα με φτωχή παράδοση διπλωματικής διορατικότητας, η πρόσδεση της Ελλάδας στο αμερικανικό ή το γαλλικό άρμα σε μια φάση που η κοινή πορεία των δυτικών δυνάμεων κάθε άλλο παρά δεδομένη είναι;

Η πρώτη περιοδεία του πρωθυπουργού ανά τας Ευρώπας μάλλον δεν θα ξεκαθαρίσει τη στάση των εταίρων έναντι της Ελλάδας και των αιτημάτων της κυβέρνησης Μητσοτάκη. Πιο σαφής εικόνα αναμένεται αργότερα το φθινόπωρο. Ο Κυρ. Μητσοτάκης περιοδεύει έχοντας στις αποσκευές του σειρά από μνημονιακού τύπου μεταρρυθμίσεις, με τις οποίες ευελπιστεί να δελεάσει τους Ευρωπαίους. Όμως οι ιδέες του, το Πιστεύω μιας ολόκληρης γενιάς νεοφιλελεύθερων πολιτικών, ιδέες και πολιτικές που κυριάρχησαν επί δεκαετίες, δεν έχουν πια την πέραση που είχαν. Ευτυχώς, δεν αναγνωρίζονται ως αυταπόδεικτες και αυτονόητες αλήθειες. Η Ελλάδα έχει την ανάγκη μιας νέας εγκάρδιας συνεννόησης με την Ευρώπη σε μια φάση γενικής αναμόχλευσης. Το προσφυγικό είναι ίσως το σημαντικότερο σημείο τριβής, άρα και επαφής. Από την έκβασή του μπορεί να κριθούν περισσότερα απ' όσα νομίζουμε...

Γιώργος Κυρίτσης
left.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια: