Στην αρχή της κρίσης το 2008 είχαν σχεδόν δαιμονοποιηθεί ακόμη και από τα συστημικά ΜΜΕ που μέχρι τότε τους εκθείαζαν. Ο λόγος για τα λεγόμενα «golden boys», δηλαδή τους...
διευθύνοντες συμβούλους και τα στελέχη των μεγάλων πολυεθνικών και των τραπεζών, των οποίων η χλιδάτη ζωή, οι απίστευτες αποδοχές αλλά και ο οικονομικός κυνισμός τους, είχαν μετατραπεί μέσα σε μία νύχτα, από το «Δισκοπότηρο» του δυτικού αξιακού κριτηρίου της επιτυχίας, σε σχεδόν «αιτία» της καταστροφής.
Ακριβώς όμως λόγω του ότι την κρίση δεν την πληρώνει η ελίτ που την δημιουργεί, αλλά τα συνήθη μισθωτά «υποζύγια», τα golden boys ανέκαμψαν εντυπωσιακά, αν φυσικά υποτεθεί ότι υπέστησαν σοβαρές ζημιές από την κρίση. Ετσι, σύμφωνα με το Economic Policy Institute, οι διευθύνοντες σύμβουλοι των 350 μεγαλύτερων επιχειρήσεων των ΗΠΑ, κέρδισαν πέρυσι 278 φορές περισσότερα απ’ όσα οι μέσοι εργαζόμενοι των επιχειρήσεων.
Το πλέον κραυγαλέο όμως είναι, όπως σχολιάζει το σχετικό δημοσίευμα της Εφημερίδας των Συντακτών, ότι οι με καλπάζοντα ρυθμό αυξανόμενες αμοιβές τους δεν αντικατοπτρίζουν την αυξανόμενη αξία των δεξιοτήτων και των ταλέντων τους, όπως τις αποτιμά η αγορά εργασίας, αλλά κυρίως την αξιοποίηση της εξουσίας που κατέχουν να διαμορφώνουν οι ίδιοι τις αποδοχές τους.
Ακριβώς αυτή η αυξανόμενη ισχύς που κατέχουν αποτελεί βασικό μοχλό της μεγέθυνσης των ανισοτήτων στη μεγαλύτερη οικονομία του πλανήτη. Το αμερικανικό Ινστιτούτο Οικονομικής Πολιτικής (Economic Policy Institute-EPI) δημοσιοποίησε πρόσφατα σχετική μελέτη στην οποία συνέκρινε διαχρονικά τις αποδοχές των CEOs των μεγαλύτερων επιχειρήσεων της χώρας τόσο με τις αμοιβές των μέσων εργαζομένων όσο και με τις αντίστοιχες του καλύτερα αμειβόμενου 0,1% του εργατικού δυναμικού των ΗΠΑ καθώς και τη σχέση των αποδοχών των «350» με την πορεία του Χρηματιστηρίου. Στην ανάλυσή τους οι ερευνητές του EPI, Λόρενς Μισέλ και Τζούλια Γουλφ, χρησιμοποίησαν δύο μέτρα προκειμένου να αποτιμήσουν και να συγκρίνουν τις αποδοχές των CEOs. Και τα δύο μέτρα περιλαμβάνουν τον μισθό, τα μπόνους, τις αμοιβές σε μετοχές της εταιρείας και τις πληρωμές μακροπρόθεσμων κινήτρων ενώ διαφέρουν μόνο ως προς τα δικαιώματα προαίρεσης αγοράς μετοχών (stock options).
Το μεν πρώτο μέτρο, εκτός όλων των παραπάνω, περιλαμβάνει την αξία των options που έχουν εκτελεστεί από τους CEOs ενώ το δεύτερο ενσωματώνει την αξία τους όταν χορηγήθηκαν από τις εταιρείες, πριν δηλαδή ρευστοποιηθούν. Τα συμπεράσματα που εξήχθησαν βγάζουν… μάτι.
Αύξηση 1.000%
Οι μέσες αποδοχές εκάστου των 350 CEOs ανήλθαν πέρυσι στα 17,2 εκατ. δολάρια (ή 14 εκατ. δολάρια με βάση το δεύτερο μέτρο). Από το 1978 έως το 2018 οι αποδοχές τους αυξήθηκαν κατά 1.000% (940,3% με βάση το πρώτο μέτρο και 1.007,5% βάσει του δεύτερου).
Την ίδια χρονική περίοδο οι αμοιβές των μέσων Αμερικανών εργαζομένων αυξήθηκαν μόλις κατά 11,9%. Αποτέλεσμα αυτής της πορείας ήταν οι μέσες αποδοχές των CEOs να είναι πέρυσι 278 φορές μεγαλύτερες από τις αμοιβές των μέσων εργαζομένων. Το 1989 οι αποδοχές των CEOs ήταν 58 φορές μεγαλύτερες από αυτές των μέσων εργαζομένων ενώ το 1965 μόλις είκοσι. Είναι χαρακτηριστικό ότι αυτή η εκρηκτική άνοδος των αποδοχών των CEOs από το 1978 -παρότι στενά συνδεδεμένη με την άνοδο των τιμών των μετοχών που αποτελούν μέρος της αμοιβής τους- ξεπέρασε την αντίστοιχη άνοδο που σημείωσε στο ίδιο διάστημα το Χρηματιστήριο (+706,7%) αλλά και την αύξηση που κατέγραψαν οι μισθοί των καλύτερα αμειβόμενων εργαζομένων (339,2%) την ίδια περίοδο. Το 2017 οι CEOs των μεγάλων επιχειρήσεων κέρδιζαν συγκεκριμένα 5,4 φορές περισσότερα απ’ ό,τι το κορυφαίo 0,1% των εργαζομένων.
Τα συμβάντα αυτά, σύμφωνα με το EPI, αποτελούν ένδειξη ότι η ραγδαία αύξηση των αποδοχών των CEOs οφείλεται περισσότερο στη δύναμή τους να αποφασίζουν οι ίδιοι για τους μισθούς τους και όχι τόσο στις επιδόσεις της επιχείρησής τους ή το ταλέντο τους.
Αξιοσημείωτη είναι ακόμη η ταχύτητα με την οποία οι παραπάνω CEOs κατάφεραν να ανακάμψουν οικονομικά μετά το κραχ του 2008. Αν ληφθούν υπόψη τα εκτελεσθέντα options τους (α΄ μέτρο ανάλυσης), οι αποδοχές τους αυξήθηκαν από το 2009 κατά 52,6%, ενώ με βάση την αξία των options όταν τους χορηγήθηκαν (β΄ μέτρο ανάλυσης) αυτές αυξήθηκαν κατά 29,4%. Και στις δύο περιπτώσεις η αύξηση των αποδοχών τους μετά την παγκόσμια οικονομική κρίση είναι πολλαπλάσια της αντίστοιχης των μέσων εργαζομένων στις ίδιες επιχειρήσεις που είδαν τις ετήσιες αμοιβές τους να αυξάνονται μόλις 5,3% από το 2009 και μεταξύ 2017 και 2018 να υποχωρούν κατά 0,2%.
Το EPI τονίζει ότι αυτή η ακραία άνοδος των αποδοχών των CEOs -και συνολικά των ανώτερων στελεχών των επιχειρήσεων- αποτελεί βασικό παράγοντα της μεγέθυνσης των εισοδημάτων του πλουσιότερου 1% και 0,1% των Αμερικανών. Αφήνει λιγότερους από τους καρπούς της οικονομικής ανάπτυξης για τους συνηθισμένους εργαζομένους διευρύνοντας το εισοδηματικό χάσμα. «Η οικονομία δεν θα πάθει καμία ζημιά αν οι CEOs πληρωθούν λιγότερο ή φορολογηθούν περισσότερο», υπογραμμίζει προτείνοντας μια σειρά από μέτρα.
Μεταξύ άλλων και:
υψηλότερους φορολογικούς συντελεστές για όσους κερδίζουν τα περισσότερα,
υψηλότερους φορολογικούς συντελεστές για τις επιχειρήσεις που έχουν τη μεγαλύτερη αναλογία μεταξύ των αποδοχών CEOs και μέσων εργαζομένων,
φόρο πολυτελείας για αποδοχές βάσει του οποίου για κάθε δολάριο που ξεπερνά ένα συγκεκριμένο όριο αμοιβών η εταιρεία να είναι υποχρεωμένη να πληρώνει ένα επιπλέον δολάριο φόρου,
μεταρρύθμιση της διακυβέρνησης των επιχειρήσεων προκειμένου να δοθούν στους υπόλοιπους μετόχους εργαλεία άσκησης αντισταθμιστικής εξουσίας έναντι των απαιτήσεων των CEOs για τις αμοιβές τους, ε. μεγαλύτερη χρήση του «say & pay», της δυνατότητας δηλαδή των μετόχων μιας επιχείρησης να ψηφίζουν για τις αποδοχές των ανώτερων στελεχών...
tvxs.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου