22.9.19

Το ρίσκο του φυσικού αερίου...


Με την άτεγκτη στάση της Τουρκίας, που προσπαθεί να ακυρώσει το ενεργειακό πρόγραμμα της Λευκωσίας, το κέντρο βάρους του άλυτου Κυπριακού μετατοπίζεται, ενώ...
και στη διεθνή εικόνα οι ελληνοκυπριακές θέσεις για τα κυριαρχικά δικαιώματα έχουν κλονιστεί. Οσο συμβαίνουν αυτά, το πιθανό κέρδος για την Κύπρο από την εξόρυξη μοιάζει να εξανεμίζεται...
Το μεσημέρι της Τετάρτης η κυπριακή κυβέρνηση ανακοίνωσε την υπογραφή αναθεωρημένων συμβολαίων με τη γαλλική Total και την ιταλική Eni, με βάση τα οποία προσαρμόζουν τις υφιστάμενες αδειοδοτήσεις τους ώστε να συνεργαστούν σε 5 τεμάχια της οριοθετημένης κυπριακής ΑΟΖ.

Η εξέλιξη αυτή χαρακτηρίστηκε σημαντική από τη Λευκωσία, σε μια περίοδο που η Τουρκία κλιμακώνει τις πιέσεις της, φτάνοντας στη φάση υλοποίησης δικών της γεωτρήσεων. Η πρόθεση της κυπριακής κυβέρνησης είναι να διατηρήσει σε ισχύ το ενεργειακό πρόγραμμά της και μέσω των δύο εταιρειών-κολοσσών να καταστήσει τεχνικά και οικονομικά πιο εφικτή την αξιοποίηση κοιτασμάτων, αν φυσικά εντοπιστούν κι άλλα κοιτάσματα.

Από την Total και την Eni «θα γίνουν έως και 6 γεωτρήσεις, ενώ αναμένεται ότι θα γίνουν συνολικά μέχρι 9 γεωτρήσεις μέσα στα επόμενα δύο χρόνια», ανέφερε ο Κύπριος υπουργός Ενέργειας Γ. Λακκοτρύπης.

Σε τεντωμένο σκοινί
Ο πρόεδρος Νίκος Αναστασιάδης επιχειρεί να διατηρήσει ανοιχτή τη στρατηγική επιλογή του για αξιοποίηση του φυσικού αερίου και κάνει κινήσεις για να αποτρέψει την Αγκυρα να «βάλει τρυπάνι» σε οριοθετημένη ΑΟΖ. Η σύμπραξη Total και Eni σε αμφισβητούμενα τεμάχια μπορεί να λειτουργήσει αποτρεπτικά, αν και δεν ξέρει κανείς ποιο μπορεί να είναι το επόμενο βήμα της Τουρκίας. Στο κλιμακούμενο περιβάλλον αντιπαράθεσης και οι δύο πλευρές –η Αγκυρα και η Λευκωσία– δεν δείχνουν διατεθειμένες να κάνουν πίσω, ανεξαρτήτως τιμήματος.

Η Τουρκία ξεκάθαρα επιχειρεί να ακυρώσει το ενεργειακό πρόγραμμα της Λευκωσίας και θα επιμείνει σε αυτήν την προσέγγιση, όσο η ίδια αλλά και οι Τουρκοκύπριοι παραμένουν έξω από τον σχεδιασμό για την πιθανή μελλοντική αξιοποίηση κοιτασμάτων. Για τον σκοπό αυτόν, η Αγκυρα ακολουθεί την τελευταία διετία πολύ επιθετική τακτική: σεισμογραφικές έρευνες, παρεμπόδιση γεώτρησης της Eni και τώρα γεωτρήσεις, μία με το «Φατίχ» σε υφαλοκρηπίδα δυτικά της Κύπρου και μία με το «Γιαβούζ» σε κατεχόμενα χωρικά ύδατα ανατολικά της Κύπρου. Μέσα σε αυτήν τη διετία συμπλήρωσε επίσης έναν πλήρη και επαρκή στόλο, ξοδεύοντας τεράστιο προϋπολογισμό.

Η Τουρκία δεν ενδιαφέρεται μόνο για φυσικό αέριο, αλλά διεκδικεί υφαλοκρηπίδα και έλεγχο σε μεγάλες θαλάσσιες ζώνες δικαιοδοσίας, κυρίως δυτικά της Κύπρου μέχρι τα θεωρητικά όρια με την Ελλάδα, την Αίγυπτο και τη Λιβύη. Αυτή η νέα διελκυστίνδα με την Κύπρο για τον έλεγχο της ανατολικής Μεσογείου τείνει να μετατοπίσει το κέντρο βάρους του άλυτου Κυπριακού, δίνοντάς του ακόμα πιο σκληρά χαρακτηριστικά διπλής διχοτόμησης: όπως έγινε στην ξηρά το 1974, να γίνει και de facto στη θάλασσα μισό αιώνα μετά.

Οι θέσεις της Τουρκίας στο ζήτημα του φυσικού αερίου στην κυπριακή ΑΟΖ έχουν ευθυγραμμιστεί με εκείνες της τουρκοκυπριακής ηγεσίας, και το γεγονός αυτό δεν περνά απαρατήρητο από τη διεθνή κοινότητα. Η κατάρρευση των διαπραγματεύσεων στο Κραντ Μοντάνα και το ροκάνισμα του χρόνου δύο χρόνια μετά, έχουν κλονίσει την ελληνοκυπριακή θέση για το αποκλειστικό δικαίωμα άσκησης των κυριαρχικών δικαιωμάτων της.

Τόσο ο ΟΗΕ όσο και οι ΗΠΑ και η Ε.Ε. διατηρούν ακόμα τη θέση ότι η βέλτιστη επιλογή των Κυπρίων παραμένει η αξιοποίηση του υποθαλάσσιου φυσικού πλούτου με την επίλυση του Κυπριακού στο πλαίσιο των συμφωνημένων όρων: ομοσπονδιακή αρμοδιότητα, δίκαιη κατανομή στις δύο κοινότητες και συναινετικός σχεδιασμός.

Διαβάστε ολόκληρο το κείμενο του Κυριάκου Πιερίδη, ΕΔΩ...

Δεν υπάρχουν σχόλια: