George Floyd...

 "Κάπως έτσι, φτάσαμε ένας μαύρος να γίνεται πρόεδρος των ΗΠΑ, δίχως να αλλάζουν πολλά για την πλειοψηφία των φτωχών μαύρων..."...
Από όσο μπορώ να δω η απάντηση που προτείνουν οι μέινστριμ προοδευτικές δυνάμεις στις ΗΠΑ για τη δολοφονία του George Floyd – πέρα από τη διερεύνηση της υπόθεσης και την τιμωρία των υπεύθυνων – είναι...
καλύτερη εκπαίδευση στους αστυνομικούς και περισσότερες επιτροπές που θα επανεξετάσουν την πολιτική της αστυνομίας απέναντι στις μειονότητες, μαζί με εκκλήσεις για μια πιο πλουραλιστική αστυνομία.

Αρκετοί μαύροι δηλώνουν απαισιόδοξοι γιατί πιστεύουν ότι οι λευκοί, συνολικά, δεν πρόκειται να κάνουν κάτι ουσιαστικό για να καταπολεμήσουν τη ρατσιστική βία από την αστυνομία – κυρίως να ψηφίσουν πολιτικούς που θα την περιόριζαν – διότι θέλουν να διατηρήσουν το "προνόμιο" τους απέναντι στους έγχρωμους συμπολίτες τους.

Σε όλη αυτή τη συζήτηση, ο ρατσισμός (και η αντιμετώπισή του) αποσυνδέεται από το κοινωνικό πλαίσιο της φτώχειας, της ανασφάλειας και της περιθωριοποίησής που πλήττει δυσανάλογα μεν τις μειονότητες, αλλά όχι μόνο αυτές, υπάρχουν άλλωστε και τα «λευκά σκουπίδια», οι deplorables, κατά την Κλίντον.

Ο ρατσισμός γίνεται αντιληπτός μόνο ως πρόβλημα ελλιπούς ή προβληματικής αναγνώρισης – οι λευκοί που απαξιώνουν τους μαύρους. Ενώ οι προτάσεις για την εξάλειψή του κινούνται αποκλειστικά στη λογική των πολιτικών της ταυτότητας – να αναγνωριστεί η «μαύρη» ταυτότητα ως άξια και ισότιμη.

Όμως, ο ρατσισμός δεν είναι απλώς ένα πρόβλημα ελλιπούς αναγνώρισης που προέρχεται αφηρημένα από τις μειωτικές αντιλήψεις που φέρουν οι λευκοί για τους μαύρους, αλλά μια κουλτούρα βαθιά ριζωμένη στους θεσμούς και το κράτος που συμπλέκεται, ταυτόχρονα, με τη λειτουργία του καπιταλιστικού συστήματος, παράγοντας έναν φαύλο κύκλο.

Οι μαύροι που, λόγω των ρατσιστικών διακρίσεων και των ταξικών ανισοτήτων, έχουν ελάχιστες δυνατότητες κοινωνικής ανόδου, σπρώχνονται στη γκετοποίηση, η οποία αναπαράγει με τη σειρά της, τα ρατσιστικά στερεότυπα (εγκληματίες, ναρκομανείς, τεμπέληδες κλπ.).

Εκεί φυσικά, εμφανίζεται το κράτος για να διαχειριστεί έναν «προβληματικό» πληθυσμό, με τη βιοπολιτική της «μηδενικής ανοχής» (αστυνομική καταστολή και μαζικό εγκλεισμό) η οποία έχει γίνει «κοινωνικό αίτημα» και κερδίζει εκλογές, αλλά παράγει συστηματικά δολοφονημένους και ενισχύει τον ρατσισμό.

Οι πολιτικές της ταυτότητας αποκόπτουν τους αντιρατσιστικούς αγώνες, από τους αγώνες για την αναδιανομή του πλούτου και την κοινωνική δικαιοσύνη. Στέκονται μονομερώς στο πρόβλημα της αναγνώρισης και παραβλέπουν ένα ολόκληρο δάσος παγιωμένων διακρίσεων. Προτάσσουν επιφανειακές αλλαγές – περισσότεροι έγχρωμοι στην αστυνομία, καλύτερη εκπαίδευση των αστυνομικών κλπ. – αδιαφορώντας για τη συστημική ανισότητα και την εκμετάλλευση.

Κάπως έτσι, φτάσαμε ένας μαύρος να γίνεται πρόεδρος των ΗΠΑ, δίχως να αλλάζουν πολλά για την πλειοψηφία των φτωχών μαύρων, που συνεχίζουν να περιθωριοποιούνται, να φυλακίζονται και να δολοφονούνται, από ένα σύστημα που ομνύει στις ίσες ευκαιρίες και ένα κράτος που ενσαρκώνει, υποτίθεται, τη δημοκρατική βούληση και το γενικό συμφέρον.

Δημητρης Τσιρκας (FB)