Το γκραφίτι αποτελεί στις μέρες μας κυρίως τρόπο έκφρασης κοινωνικών και πολιτικών μηνυμάτων τα οποία μεταφέρονται στο κοινό από τους κατά τόπους τοίχους, οι οποίοι λειτουργούν ως το μέσο του μηνύματος. Στο παρελθόν, σχετιζόταν έντονα με το ποδόσφαιρο.
Ο Μπάνκσι, ο μυστηριώδης...
καλλιτέχνης του γκραφίτι, τυχαίνει μεγάλης αναγνώρισης από το κοινό τόσο για το πόσο άρτια είναι τα έργα αλλά κυρίως γιατί είναι μεστά νοήματος, αποτελώντας τροφή για σκέψη. Οι εξαιρετικές τοιχογραφίες του Βρετανού street artist όπως και άλλων όχι τόσο αναγνωρίσιμων «συναδέλφων» αντλούν έμπνευση από την πολιτική και τις αποφάσεις των μεγάλων ηγετών. Αυτό δεν συνέβαινε πάντα στην Αγγλία καθώς στη δεκαετία του 70 το γκραφίτι που βρισκόταν στο απόγειο ήταν εκείνο που σχετιζόταν με το ποδόσφαιρο.
Εκείνη την εποχή τα ακαλαίσθητα ποδοσφαιρικά γήπεδα, στα οποία μπορούσε κανείς να ξεχωρίσει τα γυμνά τούβλα και τη λαμαρίνα, αποτέλεσαν τον τέλειο καμβά για τους εκκολαπτόμενος καλλιτέχνες. Δεν περιορίζονταν όμως μόνο στα γήπεδα μιας και το περίφημο σπρέι μπορούσε να εντοπίσει κανείς σε διάφορα κτίρια στο κέντρο των πόλεων αλλά και στους σιδηροδρομικούς σταθμούς.
Η μόδα του γκραφίτι ήταν εμπνευσμένη από το κίνημα ειρήνης στη δεκαετία του 1960 όταν και είχε χρησιμοποιηθεί για να εκφραστεί η εναντίωση στον πόλεμο του Βιετνάμ και η αλληλεγγύη στην Κούβα του Κάστρο. Το μήνυμα ‘’LBJ get out of Vietnam’’, το οποίο αναφερόταν στον 36ο πρόεδρο των ΗΠΑ Λίντον Μ. Τζόνσον, παρέμεινε σε ένα τοίχο έξω από τις θύρες του Κρέιβεν Κότατζ μέχρι την δεκαετία του 80.
Τα διάφορα σλόγκαν γραμμένα με σπρέι δεν ήταν αποκλειστικό προνόμιο των φιλάθλων της γηπεδούχου ομάδος. Το σπρέι ήταν το απαραίτητο αξεσουάρ για κάθε φίλαθλο που ταξίδευε εκτός έδρας για να παρακολουθήσει την αγαπημένη του ομάδα.
Το σπρέι της εταιρίας Γούλγορθς Γουίνφιλντ ήταν πρώτο στις προτιμήσεις τόσο για τη χαμηλή του τιμή όσο και γιατί ήταν πολύ εύκολο να χρησιμοποιηθεί. Οι φίλαθλοι που ταξίδευαν έγραφαν το όνομα της ομάδας τους ή κάποιο σλόγκαν σε στρατηγικά σημαντικά σημεία στο γήπεδο της γηπεδούχου ομάδας έτσι ώστε να γνωρίζουν οι αντίπαλοι ότι είχαν βρεθεί εκεί.
Αρκετοί συνέδεσαν εκείνη την εποχή το γκραφίτι με τον βανδαλισμό και την αντικοινωνική συμπεριφορά με αποτέλεσμα να μην αναγνωριστεί στο ποδόσφαιρο η συμβολή που είχε στη διάδοση αυτής της μορφής τέχνης.
Αν και τα περισσότερα γκραφίτι από εκείνη την περίοδο έχουν εξαφανιστεί οι περιβάλλοντες χώροι των σιδηροδρομικών σταθμών, του μετρό και των διαβάσεων φιλοξενούν μέχρι και σήμερα ‘’έργα’’ που σχετίζονται με το άθλημα.
Ταξιδεύοντας κάποιος με το τρένο στη βορειοδυτική Αγγλία θα παρατηρήσει γκραφίτι που υμνούν το Κοπ και το Στρέτφορντ Εντ. Είναι λανθασμένη πάντως η αντίληψη πως όλα τα γκραφίτι έχουν άμεση σχέση με τον χουλιγκανισμό. Ο φωτογράφος Πίτερ Ρόμπινσον συμπεριέλαβε στη συλλογή του Football Days μια εξαιρετική φωτογραφία ενός τοίχου στο Μάντσεστερ με τα ονόματα των ποδοσφαιριστών των Σπέρς, τα οποία ήταν γραμμένα με τέτοιο τρόπο ώστε να αποδίδουν τον σχηματισμό 5-3-2.
Ο λόγος για τον οποίο το ποδοσφαιρικό γκραφίτι παρήκμασε στην Αγγλία είναι οι κάμερες ασφαλείας που είναι πανταχού παρούσες και ο αυξημένος έλεγχος κατά την είσοδο στα ποδοσφαιρικά γήπεδα.
Οι φίλαθλοι κατέφυγαν σε άλλους τρόπους έκφρασης των απόψεων τους με αποτέλεσμα να αυξηθούν τα πανό και οι σημαίες εντός των γηπέδων.
Επιμέλεια: Αλέξανδρος Ιωακειμίδης
http://www.volosnet.net
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου