13.3.16

Λαγάνες, ταραμάς και γλέντια στην Ελλάδα...

Απόκριες στο ΡέθυμνοΦΩΤΟ...
Tα Κούλουμα έχουν τις ρίζες τους στην Αθήνα, ωστόσο οι εορτασμοί γίνονται σε ολόκληρη την Ελλάδα. Από...
αυτό το φαγοπότι δεν λείπουν οι λαγάνες, ο ταραμάς, ο χαλβάς και τα καλαμαράκια.

Σύμφωνα με τον λαογράφο Νικόλαο Πολίτη, η λέξη προέρχεται από το λατινικό «cumulus», που σημαίνει αφθονία αλλά και τέλος.

Τα Κούλουμα εκφράζουν τον επίλογο της Αποκριάς και παράλληλα την έναρξη της περιόδου της Σαρακοστής.

Ο Αγάς στα Μεστά της Χίου
Απόκριες στη Χίο

Με τις ρίζες του στην εποχή της Τουρκοκρατίας, το έθιμο του Αγά παραμένει το ίδιο διασκεδαστικό την ημέρα της Καθαράς Δευτέρας. Ο Αγάς εισβάλλει στο χωριό με τη συνοδεία του και παίρνει θέση στην κεντρική πλατεία. Εκεί μαζεύεται ο κόσμος όπου «δικάζεται» για διάφορα παραπτώματα που του καταλογίζονται και πληρώνει το ανάλογο πρόστιμο. Από αυτή τη διαδικασία δεν γλιτώνει κανείς από τους παρευρισκόμενους. Τα χρήματα που μαζεύονται από τα υποτιθέμενα πρόστιμα καταλήγουν στο ταμείο του Πολιτιστικού Συλλόγου του χωριού. Ενα πρωτότυπο έθιμο, με πολύ χιούμορ και κοινωφελές έργο παράλληλα.

Ο Καλόγερος στις Σέρρες

Σε πρώτη φάση την εμφάνισή τους κάνουν οι περιβόητοι αναστενάρηδες. Στη συνέχεια έρχονται οι μίμοι, οι οποίοι συνήθως συμμετέχουν και στην παραδοσιακή θεατρική ομάδα. Ο θίασος του «Καλόγερου» αποτελείται από τον βασιλιά, το βασιλόπουλο, τον καπιστρά, τη νύφη, την μπάμπω και το εφταμηνίτικο, τους γύφτους με την αρκούδα αλλά και τους Κουρούτζηδες, και γυρνάει από σπίτι σε σπίτι, προτού όλοι οι κάτοικοι συγκεντρωθούν για να ξεκινήσει η προετοιμασία του συμβολικού αγρού για τη σπορά. Στη συνέχεια όλοι συμμετέχουν στην αναπαράσταση του θανάτου και της ανάστασης του Καλόγερου.

Το Καρναβάλι των Αράπηδων στο Σοχό

Ενα από τα πιο δημοφιλή καρναβάλια είναι αυτό που πραγματοποιείται στο Σοχό, στην Κεντρική Μακεδονία. Οι αράπηδες είναι τα κεντρικά πρόσωπα του καρναβαλιού. Πρόκειται για ομάδες μασκοφόρων, οι οποίοι τριγυρνούν στους δρόμους του χωριού και πηγαίνουν από σπίτι σε σπίτι κερνώντας ούζο τον κόσμο. Φοράνε μία προσωπίδα από μαύρο ύφασμα, ενώ μία μεγάλη σε μέγεθος μάσκα καλύπτει συνολικά το πρόσωπό τους και καταλήγει σε ένα λοφίο αποτελούμενο από κορδέλες. Η εμφάνιση των «αράπηδων» ολοκληρώνεται με την προσθήκη μουστακιού, κατασκευασμένου από τρίχες ουράς αλόγων, καθώς και πέντε κουδούνια, τα οποία τοποθετούνται στη μέση τους.

Η καμήλα στην Ξάνθη

Απόκριες στη ΞάνθηΠραγματοποιείται παραδοσιακά στη Σταυρούπολη της Ξάνθης, και κατά την τέλεση του συμμετέχουν οι κάτοικοι μαζί με τους επισκέπτες, μεταμφιεσμένοι και κάνοντας διάφορους ήχους και μουντζουρώνοντας ο ένας τον άλλο, σε μια παρέλαση χρωμάτων και χαράς, με οδηγό ένα ομοίωμα καμήλας κι έναν ενήλικο να παριστάνει τον καμηλιέρη Αραβα. Στο τέλος της πομπής μοιράζονται στους παρευρισκόμενους δωρεάν νηστίσιμα εδέσματα και άφθονο κρασί.

Βόνιτσα, το έθιμο του «Αχυρένιου Γληγοράκη»

Την τιμωρία του Γληγοράκη γιορτάζουν κάθε χρόνο την Καθαρά Δευτέρα οι ψαράδες της Βόνιτσας καθώς, όπως λέγεται, απαρνήθηκε τη θάλασσα και επέστρεψε στη στεριά. Αυτός είναι και ο λόγος που το αχυρένιο ανδρείκελο περιφέρεται σε όλο το χωριό, ενώ στο τέλος στήνεται ένα μεγάλο γλέντι με τραγούδι και χορό. Στη συνέχεια ρίχνουν τον… Γληγοράκη σε μια βάρκα που φλέγεται στ’ ανοιχτά.

Μουντζούρηδες στον Πολύσιτο Βιστονίδας

Δύο μεταμφιεσμένοι περιμένουν τους επισκέπτες στο χωριό και, όπως θέλει το έθιμο, προσπαθούν μόλις εμφανιστούν να τους μουντζουρώσουν με κατράμι από το καζάνι όπου έβραζε η φασολάδα. Στη συνέχεια προσφέρεται λαγάνα και φασολάδα από τις γυναίκες του χωριού.

Ο «Βλάχικος γάμος» της Θήβας

Βλάχικος γάμος στη ΘήβαΠίσω στο 1830 μάς γυρίζει το έθιμο του «Βλάχικου γάμου» που πραγματοποιείται στη Θήβα. Ξεκινά παραδοσιακά με το ξύρισμα του γαμπρού και το στόλισμα της νύφης, η οποία στην πραγματικότητα είναι άνδρας! Παράλληλα όλοι οι παρευρισκόμενοι γιορτάζουν τα Κούλουμα με σατιρικά τραγούδια και πολύ χορό.

Το γαϊτανάκι της Λιβαδειάς

Μεθαύριο, την τελευταία δηλαδή Κυριακή της Αποκριάς, οργανώνεται το περίφημο «Γαϊτανάκι». Πρόκειται για μια εκδήλωση που αναβίωσε τα τελευταία χρόνια και έχει τις «ρίζες» της από τον καιρό του Β' Παγκοσμίου Πολέμου. Οπως προστάζει το έθιμο κάθε γειτονιά φτιάχνει το δικό της γαϊτανάκι και στη συνέχεια, με τη συνοδεία αρμάτων, καταφθάνουν στην κεντρική πλατεία.

Στοιχειό της Χάρμαινας στην Αμφισσα

Τους Ταμπάκηδες, τους βυρσοδέψες δηλαδή, προστάτευε -σύμφωνα με τον μύθο- το στοιχειό της Χάρμαινας, που το συναντούσαν στη βρύση. Αυτόν τον θρύλο γιορτάζουν το τελευταίο Σαββατοκύριακο της Αποκριάς στην Αμφισσα, με πολύ χορό, πειράγματα και τραγούδια.

Διαβαστε ολοκληρο το κειμενο ΕΔΩ...

Δεν υπάρχουν σχόλια: