7.7.25

Από το «Όχι» του δημοψηφίσματος στους «βοσκότοπους»...



του Νίκου Παναγιωτόπουλου...

Το δημοψήφισμα του Ιουλίου 2015 θα μείνει στην Ιστορία όχι για την ηρωική του έξαρση, αλλά για τη θεσμική του υπονόμευση. Με 61,3% οι πολίτες απέρριψαν τη συμφωνία των δανειστών, σε ένα από τα πιο φορτισμένα πολιτικά γεγονότα της Μεταπολίτευσης. Το αποτέλεσμα, ωστόσο, ακυρώθηκε σχεδόν άμεσα...

— η κυβέρνηση υπέγραψε ένα ακόμη σκληρότερο μνημόνιο και ο λαός ένιωσε, ξανά, πως τον χρησιμοποίησαν.

Το Συμβούλιο των Πολιτικών Αρχηγών, που θα μπορούσε να λειτουργήσει ως θεσμικό φρένο, έγινε μέρος του προβλήματος: μετέτρεψε την κρίση σε εργαλείο συμψηφισμών και ευθυνών. Αντί για μια νέα εθνική στρατηγική, είχαμε απλώς έναν ακόμη πολιτικό ελιγμό.

Η Δημοκρατία χωρίς αντίβαρα – το πελατειακό κράτος επιστρέφει

Δέκα χρόνια μετά, το καπάκι της κρίσης ξαναπετάγεται στον αέρα — αυτή τη φορά με το σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ. Εκατομμύρια ευρώ επιδοτήσεων σπαταλήθηκαν σε ανύπαρκτους βοσκότοπους, πλαστά ενοικιαστήρια και εξυπηρετήσεις ημετέρων. Το πρόστιμο των 415 εκατ. ευρώ από την ΕΕ δεν είναι απλώς μια δημοσιονομική πληγή· είναι η ηθική χρεοκοπία ενός κράτους που συνεχίζει να λειτουργεί με «κονέ», παραγοντισμό και παρασκηνιακά τηλεφωνήματα.

Κι όμως, κανένας θεσμός δεν λειτούργησε προληπτικά. Ούτε οι εσωτερικοί έλεγχοι, ούτε οι ανεξάρτητες αρχές, ούτε η Δικαιοσύνη φάνηκαν ικανές να βάλουν φρένο, χρειάστηκε ξανά ένας ευρωπαϊκός θεσμός να μας βάλει σε επιτήρηση. Οι συνομιλίες παραγόντων και αγροτών που ψάχνουν τρόπους να αρπάξουν από τις επιδοτήσεις εκθέτουν όχι μόνο τα πρόσωπα, αλλά το ίδιο το μοντέλο διακυβέρνησης που επιστρέφει ανενόχλητο από το παρελθόν.

Ο νέος συμψηφισμός: να ξαναστηθεί το σκιάχτρο του 2015

Σήμερα, καθώς το σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ βαθαίνει, επιχειρείται ένα πολιτικό τρικ: να επανέλθει το φάντασμα του 2015. Να συζητηθεί ξανά το δημοψήφισμα, το ποιος φταίει, τι έγινε τότε και να στηθεί το παλιό σκιάχτρο της “καμένης ελπίδας” για να μην απαντηθούν τα καυτά ερωτήματα του παρόντος.

Ποιος ήξερε για τις εικονικές επιδοτήσεις; Ποιος ωφελήθηκε από το παρασύστημα; Ποιοι πολιτικοί λειτουργοί ή παράγοντες διευκόλυναν τη λεηλασία των κοινοτικών πόρων; Αυτά δεν απαντώνται με επιστροφή στο 2015. Αντίθετα, η εργαλειοποίηση του χθες γίνεται και πάλι άμυνα απέναντι στη λογοδοσία του σήμερα.

Ένα κράτος χωρίς θεσμική μνήμη

Η βαθύτερη πληγή και τότε και τώρα είναι η ίδια: η απουσία θεσμικών αντιβάρων. Οι διοικητικοί μηχανισμοί το 2025 δεν προστάτεψαν το δημόσιο χρήμα. Το πελατειακό κράτος δεν πεθαίνει με νόμους και συνθήματα, αλλά μόνο με λογοδοσία, διαφάνεια και ηθική πολιτική τάξη.

Δέκα χρόνια μετά, η κρίση δεν έληξε — απλώς επαναπαύτηκε. Και τώρα που έσκασε ξανά το καπάκι, κάποιοι ψάχνουν άλλοθι στο παρελθόν, αντί να κάνουν τη μόνη ειλικρινή πράξη: να αποκαλύψουν την αλήθεια και να τιμωρήσουν τους ενόχους.

Γιατί αν η Ιστορία επαναλαμβάνεται ως φάρσα, το πολιτικό μας σύστημα την επαναλαμβάνει ως προσχηματικό συμψηφισμό. Και αυτό δεν είναι πια κρίση — είναι παρακμή...

NEWPOST 

Δεν υπάρχουν σχόλια: